Bankalachi Toloim |
too'-goo-pul' 219 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Big Smokey Valley Shoshone |
tuu” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Cahuilla |
tul-nek |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
S&H 1979 |
Jane Hill |
|
Central Sierra Miwok |
kulu/l:-i-7- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Chemehuevi |
tupa/-ga |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Chumash Barbareno |
7aximaj “be black” |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
Beeler 1978 |
Jane Hill |
|
Chumash Cruzeno |
lastHpyn “prieto” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
JPH |
Jane Hill |
|
Chumash Ineseno |
s-shoyin “to be black” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
A76:280 |
Jane Hill |
|
Chumash Obispeno |
piso7 |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
JPH |
Jane Hill |
|
Chumash Ventureno |
al-shoshoy |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
Harrington 1974:9 |
Jane Hill |
|
Cocopa |
nyi:Ly, nyiLy “to be black” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Comanche |
tu-, tuh-, tuhupI |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Cupeño |
tul- |
[tul] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Esselen |
ala/-ki “dark, black” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
Henshaw in Shaul 1995:219 |
Jane Hill |
|
Gabrielino |
yupi: |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Iipay 'Aa |
nyilly |
[ɲɪɫʸ] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kawaiisu |
tuhu-ki “to be black” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kiliwa |
(kW)-nyiir |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kitanemuk |
jo7vy7k |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Lake Miwok |
mulu/umulu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Luiseño |
yuva/-ta~i- “to be black” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Maidu |
si/wsi\w |
|
|
loan direction unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Mojave |
luup i= |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Mutsun |
murCumak “blackish ones, dark ones” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
O77:31,84 |
Jane Hill |
|
Nisenan |
kylym |
|
|
inheritance? |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Northern Paiute |
tuu-, tuhu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
Thornes 03:215 |
Jane Hill |
|
Northern Sierra Miwok |
kulul:i- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Plains Miwok |
kulu7lu- |
7 is glottal stop |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Salinan A |
co/wuth (A), |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Salinan M |
cauwat |
|
|
unknown |
|
|
Mason 1918:149 |
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Seri (Comcaac) |
coopol (also “black widow spider” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Serrano |
tYnA:- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Paiute |
to:-G |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Sierra Miwok |
tu:hi-, tuhuh-:i |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Ute |
tuu-, tuukwarY |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Tübatulabal |
tuukupyy-l |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Tümpisa Shoshone |
tuppapi(tyn) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Wappo |
co/:we |
|
|
loan direction unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Washo |
a/yaw |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
J333 |
Jane Hill |
|
Western Mono |
tumo7anigi-, tumu7anigi- “to be black” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Wintu |
culul |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Yavapai |
?nya_: |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Yokuts Palewyami |
moTka |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
K1963 |
Jane Hill |
|
Yokuts Yawdanchi |
tcUmgutan (chy:mgatan?) |
xU is u/umlaut |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
K07:244, G64 |
Jane Hill |
|
Yokuts Yowlumne |
*moDok'wiyi turn black |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
N 1944 59 |
Jane Hill |
|
Yuki |
shi7ik |
c is sh |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
S&S1984 |
Jane Hill |
|
Yuma |
nyi:ly H3:209 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Baniwa |
íitta |
íit̪a (=smoke) |
|
semantic shift |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Carijona |
sukutuməmɨ |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Zach Burnett, PLE |
|
Cubeo |
ñemico (fem.), ñemicʉ (m.), ñemino (inan.) |
ɲɛmiko (fem.), ɲɛmikɨ (m.), ɲɛmino (inan.) |
|
inheritance |
|
|
cf. Andoke - ɲe |
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely; Tanja Baeuerlein |
|
Dâw |
çaà |
câ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Desano |
ñiri |
ñiri |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Eñepa |
tɨ-puru-ke |
tɨ-puru-ke |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Hodï |
wa'le |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, Bettie Gonzalez |
|
Waorani |
wẽ-ta-bõ |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, Bettie Gonzalez, PLE |
|
Hup |
j'á |
ɟ’á |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Pattie Epps |
|
Kakua |
|
ʔêj- [be.black-] |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Katherine Bolaños |
|
Makushi |
arikkɨtun (IDS) |
arikkɨtun (IDS) |
|
inheritance |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Nheengatu |
pixuna, tapayuna (piju=black, used in various native tupi languages, tapajuna used for color of skin) |
piʃuna, tapajuna (piju=black, used in various native tupi languages, tapajuna used for color of skin) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
John Blaha, Lauren Franklin |
|
Ninam |
ušI, ɨši (EM72) |
uʃi, ɨʃi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Nukak |
|
hɛ̃lẽ4 |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Lauren Franklin |
|
Maihiki |
nea |
nea |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Pemon |
iikkɨrɨng, rɨi (E1980); itarikutun (M2000) |
iʔkɨrɨŋ, rɨɪ (E1980) |
|
inheritance |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Karina Baeza |
|
Sanumá |
uši (EM72) |
uʃi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Sikuani |
|
tsá-bia |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Jonathan Quintanilla, Rebecca Khorram, PLE |
|
Tariana |
kadíte |
kadíte |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Tukano |
ñisé |
ñisé |
|
inheritance |
|
|
E-W Tuk |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula, Amanda Novak |
|
Kotiria |
ñina (Waltz) |
jina (Waltz) |
|
inheritance |
|
|
E-W Tuk |
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Tanja Bauerlein |
|
Yanomam |
uši |
uʃi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Yanomami |
iši |
iʃi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Yukuna |
kameni |
kameni |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Yuhup |
c'âh |
c'âh |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Arabana |
pirla |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Bardi |
maanka |
maanka |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Bunuba |
gurngurnu |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Burarra |
ngunyja |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhangu |
gurrŋan(') |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhuwal |
biḻak |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhuwala |
gurrŋan(') |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Diyari |
maru |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
DiyariREU |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djambarrpuyngu |
gurrŋan(') |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djapu |
biḻak |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djinang |
mul |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gajirrabeng |
thegoobeli- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gooniyandi |
gooroogooroo |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gupapuyngu |
gurrŋan(') |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gurindji |
mumpung |
|
|
loan |
|
|
Jaminjung |
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jabirr-Jabirr |
mank |
mank |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jaru |
guruguru |
|
|
inheritance? |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jawi |
meelga |
milka |
|
semantic shift |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Karajarri |
4078 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Kija |
manpe- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Malyangapa |
maRukatha |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mangala |
galoro |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Miriwung |
manype |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mithaka |
tjimpa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mudburra |
mungarramungarra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mudburra |
mungarra |
|
|
semantic shift |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngamini |
maRu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngandi |
mul'mul |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngarluma |
warru |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngumbarl |
rerrga, koorrba |
<rerrga, koorrba> |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nhirrpi |
murrumurru |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nimanburru |
mang |
mank |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Northern Mangarla |
maru |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Northern Nyangumarta |
warrukurlu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyangumarta |
warrukurla |
|
|
loan |
|
|
Pilbara |
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyikina |
ruga |
ruka |
|
doubtful loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyulnyul |
maarng |
maarng |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Paakantyi |
gugiriga |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Pirriya |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Pitta-Pitta |
tyimpa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Rirratjingu |
gurrŋan' |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ritharrngu |
mul'mul |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Walmajarri |
kurnkurn |
|
|
doubtful loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Wangkayutyuru |
jimpa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Warrwa |
gurunggaya; gururrnggay; guru |
kurungkaya; kururrngkay; kuru |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Worrorra |
waguma:da |
waguma:da |
|
doubtful loan |
|
|
Nyulnyulan |
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Wubuy |
duma |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yan-nhangu |
mol'mulŋu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yandruwandha |
impa (tjimpa in Yawarrawarrka) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yarluyandi |
maru |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yawarrawarrka |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yawuru |
ruka; kalurru |
ruka; kalurru |
|
doubtful loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Achagua |
katʃáhulai |
katʃáhulai |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Piapoco |
cúulíiri |
kú:lí:ɾi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Kabiyari |
kewere-ri |
kewere-ri |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Yavitero |
mumu-hi |
mumu-hi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Bare |
tayni |
tajni |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Wapishana |
pʰudidi-ʔu |
pʰudidi-ʔu |
|
Doubtful loan |
|
|
Carib, esp. Eñepa ti-puru-ke |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Wayuu |
|
mɨtsia; mena-sɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
The latter is dark/dirty spots. |
Yine |
|
ksaxi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Paresi |
kiyere, kiya |
kijere, kija |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Ignaciano |
|
tikisa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Trinitario |
|
#NAME? |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Baure |
hamkon |
hamkon |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Anissa Capuccino |
|
Waurá |
yala'ki; itʸula (latter is also "blue, green, blue-black") |
jala'ki; itʸula |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Arutani |
sipan, soson |
sipan, soson |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
John Blaha |
|
Sape |
tsaiña |
tsaiɲa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
John Blaha |
|
Cha'palaa |
|
'pa'ba-ba |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Bora |
kʰɨ́ɨ́βe-ne, kʰḯḯβé-mekʰe, páxtʰïne |
kʰɨ́ɨ́βɛ-nɛ, kʰɯ́ɯ́βέ-mɛkʰɛ, páxtʰɯnɛ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Muinane |
kɨβo-no |
kɨβo-no |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Akawaio |
iikkɨrɨng |
iʔkɨrɨŋ |
|
inheritance |
|
|
Pemongan |
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Lauren Franklin |
|
Apalai |
xinukutume |
xinukutume |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans |
|
Wayana |
alilinme (vb) |
alilinme (vb) |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Tiriyó |
sikinmano |
sikinmano |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Becky Walker |
|
Makiritare |
hudumato (IDS, KH) |
hudumato |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Karina Baeza |
|
Mapoyo |
kërëkë |
kɛrɛkɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Wai Wai |
či-čwi-ye |
či-čwi-ye |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Waimiri Atroari |
tapyryma |
tapɨrɨma |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, PLE |
|
Yabarana |
|
kɨ'rɨkemu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., John Blaha |
|
Yukpa |
korocha, korochi |
ko'ts̺ots̺a |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Melody Ann Ross |
|
Kalapalo |
fuseuki; fuseukiñe |
fuseuki; fuseukiñe |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Muisca |
amuyhyzyn mague |
amuɨhɨtʂɨn maγe |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Barí |
|
bɨɨh |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Colombia: 'baarə. |
Northern Emberá |
phaimá |
phaimá |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Jonathan Quintanilla, PLE |
|
Epena |
|
pʰãi'maa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Guayabero |
|
pa-ɸói (pa-ϕói-jax 'cosa negra' - 'black thing') |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Rebecca Khorram |
|
Macaguan |
tsebí |
tsebí |
|
inheritance |
|
|
Proto-Guahiban |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Rebecca Khorram |
|
Cuiva |
|
tsáebia |
negro, black |
|
|
|
|
|
|
|
Huber & Reed 1992:227 |
Rebecca Khorram |
|
Playero |
|
pe-tsebía-wa (espec.: 'cosa negra' - 'black thing') |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebecca Khorram |
|
Cofán |
sinje´on, si'an |
si̡ʔãn |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
phonemic transcriptions are ESTIMATIONS |
Candoshi-Shapra |
kantsiarpi |
kantsiaɾpi |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Taushiro |
ayo ontu´ |
ajo ontuʔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Páez |
conchi |
kontʃi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Tikuna |
wẽxẽ [4, 4] |
wẽʔẽ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Zach Burnett, PLE |
|
Urarina |
hiʨuhwaj |
hitʃuhwaj |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, PLE |
|
Camsa |
btsénga |
btsénga |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Anissa Capuchino |
|
Andoke |
ñe-; uʷɒi |
ɲe-; uʷɒi |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely, PLE |
|
Pumé |
burɛ-burɛ-a; kãrã |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, PLE |
|
Puinave |
#NAME? |
#NAME? |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Zach Burnett |
|
Máku |
kabi, weʔči |
kabi, weʔtʃi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Ashuar |
shuwín, nashúm |
ʃuwin, naʃum |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Huambisa |
mukusa |
mukusa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Aguaruna |
bukúsea |
bukúsɨa |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Nadëb/Roçado dialect |
|
cʌːh, cʌŋ, ʔcãm |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Nadëb/Rio Negro dialect |
|
ʔcãm |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Matses |
tʂɨʂɨ |
tʂɨʂɨ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Becky Walker |
|
Kakataibo |
|
to'nã |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
See 'blue'. *Panoan *wiso. |
Katukina |
|
ṣ̌ɨšɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Shipibo-Konibo |
|
čɨṣ̌ɨ; nikoro; wiso |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Yaminahua |
|
βiso |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chácobo |
čɨkɨ |
čɨkɨ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Yagua |
vadacu- |
wandaku |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Southern Pastaza Quechua |
yana |
jana |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Ingá |
iana |
iana |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Napo Lowland Quichua |
yana |
jana |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Quechua Ayacuchano |
yana, chiwilu |
jana, tʃiwilu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, PLE |
|
Piaroa |
idikwa'a |
idikwaʔa |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, Becky Walker |
|
Bará |
|
jĩ́ĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely, Tanja Baeuerlein |
|
Barasano |
~ji-se |
~ji-se |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Tanja Baeuerlein |
|
Carapana |
ñiirĩjẽ |
ɲiiɾĩxɛ̃ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, Tanja Baeuerlein |
|
Makuna |
~ji-rise |
~ji-rise |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, D. Jagannathan, Tanja Bauerlein |
|
Yuruti |
jĩ́ |
jĩ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Waikhana |
jĩ-dĩ |
jĩ-dĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Tanimuca |
dẽ'ĩã |
dẽ'ĩã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Tatuyo |
jɨ̃ɨ̃- |
jɨ̃ɨ̃- |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Emily Buell, Paulina Franco |
|
Tuyuka |
yĩ'ĩ |
jĩʔĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Paulina Franco, Ana Paula B. |
|
Waimaja |
ñíňĩ́ |
ɲírĩ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Koreguaje |
chija'che |
dʒixaʔdʒe |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Siona |
sˀi; sˀiheihi |
sˀi; sˀiheihi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Secoya |
neaco |
neakɔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda N |
|
Kokama |
tsuni (to be black) |
tsuni |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Zach Burnett, Daniel Valle |
|
Wayampi |
piyũ; -ũ |
pijũ; -ũ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Aché |
|
braʔa |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chiriguano |
|
-hũu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Paraguayan Guaraní |
|
hũ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Sirionó |
ero'nei̯; sone; eišõ |
ero'nei̯; sone; eišõ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, Becky Walker |
|
Kamayurá |
pitsun |
pitsun |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans |
|
Ocaina |
juhtóóhfu |
hɯʔtóóʔɸɯ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Nɨpode Witoto |
híɗï-re-de |
híɗɯ-rɛ-dɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz |
|
Minica Witoto |
hítï-re-de |
hítɯ-rɛ-dɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz |
|
Murui Witoto |
hitï-re-de |
hitɯ-rɛ-dɛ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Iquito |
mɨ'ɨnana |
mɨ'ɨnana |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Cynthia Hansen |
|
Záparo |
kak+ka |
kakɨka |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Becky Walker |
|
Wari |
mišem |
miʃem |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Araona |
|
sewa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
*Tacn form is *sewe. |
Ese Ejja |
|
#NAME? |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Ese Ejja/Huarayo |
tewe; e-tewe (Girard 1971) |
tewe; e-tewe |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Tacana |
|
ðewe-na; ðabi-da |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Cavineña |
sewe-da; sewe; sewe-da-tere (G71); ceveda (G71) |
sewe-da; sewe; sewe-da-tere (G71); ceveda (G71) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, Becky Walker |
|
Central Aymara |
ch´iara |
čˀiyara |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Cayuvava |
|
ɲataha; yataha |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Itonama |
|
kawolo; karomaya |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Kwazá |
be?ỹ-, hoho- |
be?ỹ-, hoho- |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Mosetén-Chimané |
|
c̷in'katč; c̷in'kas |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, PLE |
|
Movima |
tun-ni |
tun-ni |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Anissa Capuccino, Becky Walker |
|
Trumai |
dat̯, tsi-dat̯ |
dat̯, tsi-dat̯ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans, PLE |
|
Kaingang |
sà |
sə; saɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Canela |
|
kuhe |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Suyá |
tɨ'glɛ, tɨ'ylɛ |
tɨ'glɛ, tɨ'jlɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah Evans |
|
Karajá |
|
iləbɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Djeoromitxi |
biro |
biro |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chipaya |
|
c̷oḳ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Mocoví |
|
n-aweʔ; l-awer-aʁaik |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Pilagá |
|
l-'eed-aʁaik |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Lit. 'prefix-black-masc. adj.'. |
Toba |
|
n-aweʔ; l-aid-aʁaik |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Lengua |
|
#NAME? |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Sanapaná/Dialect Angaité |
|
#NAME? |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Sanapaná/Dialect Enlhet |
|
akpaasyamˀ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Wichí Lhamtés Güisnay |
|
ča'lah |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chorote, Iyojwa'ja |
|
#NAME? |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Maca |
|
noʔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Nivaclé |
|
yakut |
black |
|
|
|
|
|
|
|
https://ids.clld.org/ |
PLE |
|
Ayoreo |
|
uta'ta-i; uta'ta |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Mapudungun |
|
kurɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Same form in Ranquel. |
Qawasqar |
|
semen |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Also akyawe, which also means 'night' and 'dark'. Bo, SpC record terekal; Gus, Sk record [pˀal], from Selknam 'pˀàr'. Fi records fkal; SpS records akyewokar for South QWS. |
Selknam |
|
pˀàr |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Tehuelche |
|
'pˀol- |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Lokono |
kharemen |
kʰaɾemen |
black |
|
|
|
|
|
|
|
Pet 1987:351 |
Camille Unger |
|
Kariña |
karai |
karai |
black |
|
|
|
|
|
|
|
Yamada 2010:747 |
Camille Unger |
|