Bankalachi Toloim |
ŭCH koo-ahl' 209 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Big Smokey Valley Shoshone |
nyai”-pin |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Cahuilla |
ya'i |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
S&H 1979 |
Jane Hill |
|
Central Sierra Miwok |
hena:\- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Chemehuevi |
nyga/r(y) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Chumash Barbareno |
sax7axkHyt “winds” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
Wash 2001:330 |
Jane Hill |
|
Chumash Cruzeno |
aqta-kyt |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:70 |
Jane Hill |
|
Chumash Obispeno |
tkshilo, ksiLho7 (0116L) |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
JPH |
Jane Hill |
|
Chumash Ventureno |
7aqtywyw |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
JPH |
Jane Hill |
|
Cocopa |
cxa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Comanche |
nyena, nyetY |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Cupeño |
seve-l |
[səˈvəl] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Gabrielino |
7ahi:ke-n |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Iipay 'Aa |
kuyaayp, yaayp |
[kʊˈjaˑˈip], [jaˑˈip] |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kawaiisu |
nee-dy |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kiliwa |
ha-t-u-k |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Kitanemuk |
shyvyt |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Lake Miwok |
he/na |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Luiseño |
hung-la |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Maidu |
by/wo |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Mojave |
mataha |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Mutsun |
hiTwe- wind to blow |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
O77:302 |
Jane Hill |
|
Nisenan |
by:je |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Northern Paiute |
hykwaba |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
Thornes 03:106 |
Jane Hill |
|
Northern Sierra Miwok |
he:nisa- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Plains Miwok |
w2l; |
|
|
inheritance? |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Salinan A |
ts'a:kai/ (A), |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Salinan M |
ts'a:kai/H |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
Mason a918:133 |
Jane Hill |
|
Seri (Comcaac) |
hai (“wind, north wind”) |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Serrano |
Syvyt |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Paiute |
nya-ry |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Sierra Miwok |
kan:ymaH, |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Southern Ute |
nyarY |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Tübatulabal |
yhkowwaal |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Tümpisa Shoshone |
nyetyn, nyaityn |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Wappo |
she/7i |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Washo |
degi/7im |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
J249 |
Jane Hill |
|
Western Mono |
hy/kwa/pE; wi- “by the wind” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Wintu |
k'ahi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Yavapai |
ma\the/, ma\tha/ya |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Yokuts Palewyami |
Timya7 “windy” JPH; |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
JPH Gamble 91 |
Jane Hill |
|
Yokuts Yawdanchi |
tcidaca |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
K07:243 |
Jane Hill |
|
Yokuts Yowlumne |
SokHiw |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
Golla 1964:66 |
Jane Hill |
|
Yuki |
p'ans |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
S&S 1984 |
Jane Hill |
|
Yuma |
matxa/c “the wind” H2:151 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Jane Hill |
|
Baniwa |
káwaaɺe |
káwaaɺe |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Carijona |
hehetʃi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Zach Burnett, PLE |
|
Cubeo |
ũmebo; ũmecʉraino (strong wind) |
ĩmebo; ĩmekɨɾaino (strong wind) |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely; Tanja Baeuerlein |
|
Dâw |
rôót |
hǒt |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Desano |
miruñe |
miɾuje |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Eñepa |
tyapapači (IDS) |
tjapapatʃi (IDS) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Hodï |
hune |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, Bettie Gonzalez |
|
Waorani |
woboyæ̃ |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, Bettie Gonzalez, PLE |
|
Hup |
bohót |
bohót |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Pattie Epps |
|
Kakua |
|
hùʔat |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Katherine Bolaños |
|
Makushi |
aʔsitun (IDS) |
aʔsitun (IDS) |
|
inheritance |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Nheengatu |
iwitu |
iwitu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
John Blaha, Lauren Franklin |
|
Ninam |
watori (EM72) |
watoɾi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Nukak |
|
huʔ4at1 |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Lauren Franklin |
|
Maihiki |
tutu ja |
tutu xã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Pemon |
asitun, iroma (A1981); a'chitun (M2000) |
asitun, iɾoma (A1981) |
|
inheritance; unique |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Karina Baeza |
|
Sanumá |
ipoko (EM72) |
ipoko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Sikuani |
jowibo (2) |
howí:-bo |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Jonathan Quintanilla, Rebecca Khorram, PLE |
|
Tariana |
kále |
kále |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Tukano |
wiʔ̃ró |
wiʔ̃ró |
|
inheritance |
|
|
E Tuk |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula, Amanda Novak |
|
Kotiria |
wihnono (Waltz) |
wihnono (Waltz) |
|
inheritance |
|
|
E Tuk |
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Tanja Bauerlein |
|
Yanomam |
watori, iproko |
watoɾi, ipɾoko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Yanomami |
watori, yari |
watoɾi, jaɾi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Yukuna |
karená |
karená |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Yuhup |
wohôt |
wohôt |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Arabana |
warpa |
|
|
doubtful loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Bardi |
jurur |
jurur |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Bunuba |
giriywa |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Burarra |
barlmarrk |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhangu |
wäŋi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhuwal |
wäŋi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Dhuwala |
bawuthu |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Diyari |
wathara |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
DiyariREU |
womara |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djambarrpuyngu |
wäŋi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djapu |
wäŋi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Djinang |
waṯi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gajirrabeng |
goonkirring |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gooniyandi |
girngali |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gupapuyngu |
bawuthu |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Gurindji |
wumaj |
|
|
loan |
|
|
Jaminjung |
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jabirr-Jabirr |
wangal |
wangal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jaru |
walyba |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Jawi |
tooroora |
durrurra |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Karajarri |
wangal |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Kija |
kernkale-ny, walurrji |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Malyangapa |
pardi |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mangala |
wangal |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Miriwung |
goonkirring |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mithaka |
tjimu |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mudburra |
burriyib |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Mudburra |
malywa |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngamini |
wamaRa |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngandi |
a-barra |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngarluma |
thurda |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ngumbarl |
wangal koolarra |
wangal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nhirrpi |
tayaRi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nimanburru |
waŋal |
waŋal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Northern Mangarla |
wangal |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Northern Nyangumarta |
wangal |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyangumarta |
wangal |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyikina |
wangal |
waŋal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Nyulnyul |
wanga(v)l |
wanga(v)l |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Paakantyi |
yerdu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Pirriya |
yarrka |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Pitta-Pitta |
thurrhupu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Rirratjingu |
wata |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Ritharrngu |
nganda |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Walmajarri |
walypa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Wangkayutyuru |
karada |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Warrwa |
wangal |
wangal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Wubuy |
lhanguny |
|
|
inheritance? |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yan-nhangu |
wata |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yandruwandha |
wathara |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yarluyandi |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yawarrawarrka |
tajiri |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Yawuru |
wangal |
wangal |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Claire Bowern |
|
Achagua |
káuli |
káuli |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Piapoco |
cáuli |
káuli |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Kabiyari |
kalena |
kalena |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Yavitero |
uwítsi |
uwítsi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Wapishana |
auwaɽɨ |
auwaɽɨ |
|
inheritance |
|
|
Proto North Arawak |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Mandawaka |
káli |
káli |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B. |
|
Wayuu |
|
houtai |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Yine |
|
nˑiphya; hawoka |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
A cold wind is hanˑatɨ. A breeze is kawľerɨ. |
Paresi |
hoholati |
hoholati |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., PLE |
|
Ignaciano |
|
'tekatikawa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Trinitario |
|
tektikwo |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
m'rakaʔi, means a strong wind. Also 'oʔepa. |
Baure |
βiṛ̌ |
βiṛ̌ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Anissa Capuccino |
|
Waurá |
isĩyã |
isĩjã |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Cha'palaa |
|
'i'šuwa ~ 'i'šuya |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Bora |
kʰííxʸ-pa, (x)ióxkʰo |
kʰííxʲ-pa, (x)ióxkʰo |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Muinane |
gíbúʔu-ba |
gíbúʔu-ba |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Akawaio |
pezetö |
pɛ'zɛtö |
|
unique; inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Lauren Franklin |
|
Akawaio/Ingariko dialect |
aʔʃituŋ |
aʔʃituŋ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Lauren Franklin |
|
Apalai |
tyryrykane |
tɨrɨrɨkane |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans |
|
Wayana |
tawun |
tawun |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Tiriyó |
pepei |
pepei |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Becky Walker |
|
Makiritare |
hehēnčəɨ (IDS) |
hehēnčəɨ (IDS) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, Karina Baeza |
|
Mapoyo |
kamere |
kamere |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Wai Wai |
očowo |
očowo |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross |
|
Waimiri Atroari |
kipety |
kipetɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Melody Ann Ross, PLE |
|
Yabarana |
|
atapeneh'maɾi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., John Blaha |
|
Yukpa |
koi, koyis, koyira, poschu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Melody Ann Ross |
|
Muisca |
fiba |
piβa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Barí |
|
saaba |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Colombia: 'sabərə. *Chibchan form is *'Bur-. |
Northern Emberá |
nã́ũra |
nã́ũra |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Jonathan Quintanilla, PLE |
|
Epena |
|
'nau |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Verbal form 'wind blows' is pʰua-. |
Guayabero |
|
hóewa, wik |
|
inheritance |
|
|
Proto-Guahiban |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Rebecca Khorram |
|
Macaguan |
|
huíp |
|
inheritance |
|
|
Proto-Guahiban |
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Rebecca Khorram |
|
Cuiva |
|
hóibo |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebecca Khorram |
|
Playero |
|
howí-bo |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebecca Khorram |
|
Cofán |
fingian |
fiŋgi̡ã |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
phonemic transcriptions are ESTIMATIONS |
Candoshi-Shapra |
kabósoró |
kampósoɾó |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Páez |
pneuma |
pneuma |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Tikuna |
buanɛʔkɯ |
buanɛʔkɯ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Zach Burnett, PLE |
|
Urarina |
kïhara |
kʉhara |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, PLE |
|
Camsa |
bínjia |
bínjia |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Anissa Capuchino |
|
Andoke |
hüñehe (RW52) |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely, PLE |
|
Pumé |
pjaȩpá |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Paulina Franco, PLE |
|
Puinave |
hi̡m |
hi̡m |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Zach Burnett |
|
Ashuar |
nasé |
nasɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Huambisa |
nase |
nasɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Aguaruna |
dáse |
dasɨ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Nadëb/Roçado dialect |
|
bahu:d |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Nadëb/Rio Negro dialect |
|
ho:d |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula B., Pattie Epps |
|
Matses |
cunquequid |
kunkekid |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, Becky Walker |
|
Kakataibo |
|
soɲo; punapuna |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
su'ɲuã 'strong wind'; βɨ'ɨkiti 'windy'. *Panoan *niwɨ with related meanings, 'earthquake, blow'. |
Katukina |
|
niwɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Shipibo-Konibo |
|
niwɨ; niwɨaβa; niwɨ̃ ɨwa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Latter refers to a cyclone/ hurricane. |
Yaminahua |
|
nɨβɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chácobo |
yošini |
yošini |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Yagua |
richo |
ritʃo |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Southern Pastaza Quechua |
wayra |
wajɾa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Ingá |
waira |
waira |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Napo Lowland Quichua |
huaira |
waiɾa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Quechua Ayacuchano |
wayra |
wajɾa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle, PLE |
|
Piaroa |
ɨ'cphah |
ɨɁsphah |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, Becky Walker |
|
Sáliva |
guwa |
guwa |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Becky Walker |
|
Bará |
|
wĩ'dõ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely, Tanja Baeuerlein |
|
Barasano |
bĩdṍ |
bĩdṍ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Tanja Baeuerlein |
|
Carapana |
wĩ'dṍ |
wĩ'dṍ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, Tanja Baeuerlein |
|
Makuna |
mino |
mino |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda Novak, D. Jagannathan, Tanja Bauerlein |
|
Yuruti |
'wɨ̃́dõ |
'wɨ̃́dõ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Waikhana |
wĩʔ'dõdõ |
wĩʔ'dõdõ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula; Tanja Baeuerlein |
|
Siriano |
bĩʔ'rṹ |
bĩʔ'rṹ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Ana Paula, Kelsey Neely |
|
Tanimuca |
wĩ'rõã |
wĩ'rõã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Tatuyo |
wĩ'dõ |
wĩ'dõ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Emily Buell, Paulina Franco |
|
Tuyuka |
wĩ'dõ |
wĩ'dõ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
D. Jagannathan, Paulina Franco, Ana Paula B. |
|
Waimaja |
wĩ́nṍ |
wĩ́nṍ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Koreguaje |
thuthu |
thuthu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Daniel Valle |
|
Siona |
tutu |
tutu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Kelsey Neely |
|
Secoya |
tutu |
tu'tu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Amanda N |
|
Kokama |
ɨwɨtu |
ɨwɨtu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Zach Burnett, Daniel Valle |
|
Wayampi |
ɨwɨtu |
ɨwɨtu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Aché |
|
wɨtu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chiriguano |
|
ɨwɨ-tu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Paraguayan Guaraní |
|
ɨvɨtu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Sirionó |
ki̯ri̯ri̯ã |
ki̯ri̯ri̯ã |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, Becky Walker |
|
Kamayurá |
iwɨtu (M2000) |
iwɨtu (M2000) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans |
|
Ocaina |
juvóódyo, juvóón |
hɯβóódʲo, hɯβṍṍ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Nɨpode Witoto |
hairípoï |
hairípoɯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz |
|
Minica Witoto |
hairíɸo |
hairíɸo |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz |
|
Murui Witoto |
aɨ́fɨ́; jaìrifo (DME) |
aɨ́ɸɨ́; jaìriɸo (DME) |
|
unknown; inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Leslie Smith, Sarah Kuntz, PLE |
|
Iquito |
aquíraja |
akíraha |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Cynthia Hansen |
|
Záparo |
paratu |
paɾatu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Becky Walker |
|
Wari |
hotowa |
hotowa |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
The 'wind blows' is nuru; pahop. |
Araona |
|
beni |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
'East wind' is na-kʷac̷a beni ('river wind'); 'north w.' is naiye beni; 'west w.' is matae beni; 'south w. (cold w.)' is mala-e beni aboa. *Tacn form is *beni. |
Ese Ejja |
|
ɓeni |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Ese Ejja/Huarayo |
beni |
beni |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Tacana |
|
beni |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Cavineña |
kʷehihi |
kʷehihi |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, Becky Walker |
|
Central Aymara |
thaya |
tʰaya |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Cayuvava |
|
da'βukue; ranihe |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Itonama |
|
ponohwe |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
A wind from the south is dɨwɨwɨ. A 'hurricane' is onopi. |
Kwazá |
kurje- |
kurje- |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick |
|
Mosetén-Chimané |
|
kiʔ'ma |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Joyce McCormick, PLE |
|
Movima |
pou-muh |
pou-muh |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Anissa Capuccino, Becky Walker |
|
Trumai |
sut ~ sud |
sut ~ sud |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah L. Evans, PLE |
|
Kaingang |
kãka |
kãka; kɔho |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Suyá |
kɔy |
kɔj |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
Rebekah Evans |
|
Karajá |
|
ɨhɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Djeoromitxi |
o |
o |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chipaya |
|
tʰami |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
A northeast wind is xarḳawi; xarḳʰawi. A west wind is tʰami. The god of the wind is šoḳo. Uru-J form is tʰami. |
Mocoví |
|
nonot |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Pilagá |
|
l-ayat |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Toba |
|
l-ʔat |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Lengua |
|
ap-yiam; ithky-aha-iam |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Means 'south wind'; 'north wind' is ithky-aha-iam. |
Sanapaná/Dialect Angaité |
|
apyayaam |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Refers to the south wind. The north w. is aɬkayaam. |
Sanapaná/Dialect Enlhet |
|
aɬkahayaamˀ; peyaamˀ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Wichí Lhamtés Güisnay |
|
inhʷokʷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Chorote, Iyojwa'ja |
|
laxwu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Maca |
|
tˀunikˀi (m.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Nivaclé |
|
ɬawiʔm |
wind |
|
|
|
|
|
|
|
https://ids.clld.org/ |
PLE |
|
Ayoreo |
|
ee'mi |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Mapudungun |
|
kɨrɨf |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Ranquel form is kɨrɨv. |
Qawasqar |
|
safḳyas |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Bo, Sk record akatel for Central QWS. Fi, HY record orkwas for South QWS. |
Selknam |
|
šinu |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
|
Tehuelche |
|
'hošn |
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
PLE |
Refers to a cold wind. |
Lokono |
auaduli |
auaduli |
wind |
|
|
|
|
|
|
|
DeGoeje 1928:165 |
Camille Unger |
|
Kariña |
pepeito |
pepeito |
wind |
|
|
|
|
|
|
|
Yamada 2010:790 |
Camille Unger |
|