| Bankalachi Toloim |
hah'-me-te (M); igi (K1907) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Big Smokey Valley Shoshone |
si-, se, i-, e- (near, touchable), |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Cahuilla |
7i7 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
S&H 1979 |
| Central Sierra Miwok |
ne- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Chemehuevi |
i-ka/, i-c(i)/, i- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Chumash Barbareno |
he7; it'i “this one” (Ono 1996:99) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:44 |
| Chumash Cruzeno |
7iju |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
JPH |
| Chumash Ineseno |
he7 -animate; hen'i +animate (these are non-initial in phrase)hechi7, hecha7 non-iniitial |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
A 178 |
| Chumash Obispeno |
hiksha (“never say hi”) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:44 |
| Chumash Ventureno |
hesa, 7iti7i (JPH 3(69) 0019L) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Harrington 1974:5 |
| Cocopa |
pi:, -pic, -piny, pi:ny |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Comanche |
isy, ity (ii-, o- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Cupeño |
'I'i |
[ɁiɁi] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gabrielino |
meya, mene:7 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Iipay 'Aa |
peyaa |
[pəˈjaˑ] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kawaiisu |
7i-dy, |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kiliwa |
mi |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kitanemuk |
7ivi7 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Lake Miwok |
ne/e |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Luiseño |
7iv-i/ |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Maidu |
my/ |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mojave |
vidach, vidany |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mutsun |
neppe |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
O77:57 |
| Nisenan |
hede, hedem |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Paiute |
isu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
SAA 1982:42 |
| Northern Sierra Miwok |
ne:- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Plains Miwok |
ne:-, |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Salinan A |
*aswai (A), “this, these” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Salinan M |
*aswa |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Mason 1918:151 |
| Seri (Comcaac) |
hipmoca |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Serrano |
ivi-7 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Paiute |
i-, 7i- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Sierra Miwok |
neH- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Ute |
in (an), ich (inan) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tübatulabal |
ywynn, wynn |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tümpisa Shoshone |
(s)i-, (s)ity |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wappo |
he/ |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Washo |
wi/:di7 |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
J230, 371 |
| Western Mono |
i/hu, |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wintu |
7ew |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yavapai |
vya/, nyva/- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yokuts Palewyami |
xi |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
JPH Gamble 91 |
| Yokuts Yawdanchi |
xe (near p1); xi (near P2) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
K07 |
| Yokuts Yowlumne |
ke:/ |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
N1944:67 |
| Yuki |
ka-, ka(&), ka: |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
S&S 1984 |
| Yuma |
ava/ “this, a short distance away” H3:211 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Baniwa |
lhíehe |
ɺhíehe |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Carijona |
enɨ |
|
|
inheritance |
|
|
but compare Arawak: Warekena /eni/ and Yavitero /íni/ |
|
|
|
|
See Language page |
| Cubeo |
ico (fem.), ñai (masc.) |
iko (fem.), ɲai (masc.) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Dâw |
|
nã́ʔ~náʔ; ʔáʔ, ʔa |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Desano |
i-'rú |
i-'rú |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Eñepa |
më' nku (visible object); sï, sïj, ëmë (object near speaker); mëjchanton, ëmëkon, sïkon (plurals) (MM) |
mëʔ nku (visible object); sï, sïh, ëmë (object near speaker); mëhtʃanton, ëmëkon, sïkon (plurals) (MM) |
|
unknown; inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Hodï |
bibo/baheteu |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waorani |
ĩĩ |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Hup |
nu-, n'i- |
~du-, ~d'ɨ- |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kakua |
|
nin |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nheengatu |
kuá |
kuá, yaʔá, yawaʔá, paʔá, kuá, |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ninam |
hei (EM72) |
hei (EM72) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nukak |
|
nin4 |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Maihiki |
iye |
ije |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Pemon |
see (E1980); seenök (M2000) |
se (E1980) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Resígaro |
gi?í/do?ó |
giʔí/doʔó |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sanumá |
hi (EM72) |
hi (EM72) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sikuani |
|
ma:-xúa-he |
|
doubtful loan |
|
|
Máku, Nheengatu |
|
|
|
|
See Language page |
| Tariana |
hĩ (proximate dem) |
hĩ (proximate dem) |
|
inheritance |
|
|
Tariana-Baniwa |
|
|
|
|
See Language page |
| Tukano |
a'tí, a'té |
a'tí, a'té |
|
inheritance |
|
|
E Tuk |
|
|
|
|
See Language page |
| Kotiria |
a'ri |
aʔ.rί (stenz) |
|
inheritance |
|
|
E Tuk |
|
|
|
|
See Language page |
| Yanomam |
fei (EM72) |
fei (EM72) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yanomami |
ei, hei (MM07) |
ei, hei (MM07) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yukuna |
kele |
kele |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yuhup |
n'ɨ̌h |
~d'ɨ̌h |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Arabana |
kayi |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Bardi |
jarri |
jarri |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Bunuba |
ngirnda(ji) |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Burarra |
-guna |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Dhangu |
dhay'yi |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Dhuwal |
dhuwal |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Dhuwala |
dhuwala |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Diyari |
napara |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| DiyariREU |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djambarrpuyngu |
dhaŋu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djapu |
dhuwal |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djinang |
djiningi |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gajirrabeng |
ngajani- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gooniyandi |
ngirndaji |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gupapuyngu |
dhuwala |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gurindji |
nyawa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Jaru |
nyawa |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Karajarri |
naudu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kija |
perra- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Malyangapa |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mangala |
nyalartu, nyaltu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Miriwung |
nganjaying |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mithaka |
nuniyi |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mudburra |
nyama |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mudburra |
nginya |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngamini |
nakatu |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngandi |
ni' |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngarluma |
nhurdu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngumbarl |
nyamba |
<nyamba> |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nhirrpi |
nhinggi |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Mangarla |
parni |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Nyangumarta |
nyungu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nyangumarta |
wangka |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nyikina |
nya, nyatu |
nya, nyadu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nyulnyul |
kinyingk |
kinyingk |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Paakantyi |
iḏu |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Pirriya |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Pitta-Pitta |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Rirratjingu |
dhaŋu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ritharrngu |
yaku |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Walmajarri |
minyarti |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wangkayutyuru |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wubuy |
ya: |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yan-nhangu |
nhaŋu |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yandruwandha |
nunuru |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yarluyandi |
nhati |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yawarrawarrka |
nunuku |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yawuru |
nyamba |
nyamba |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Achagua |
liáni; lée (h&r) |
liáni; lé: (h&r) |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Piapoco |
yái, úái |
jái, úái |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kabiyari |
ja-ri |
ja-ri |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yavitero |
íni |
íni |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Bare |
téki/ théki |
téki/ tʰéki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wapishana |
|
ɖiwɨɽaː |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Paresi |
exe |
eʃe |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Baure |
teč; tič |
tetʃ; titʃ |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Arutani |
kiʔa |
kiʔa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sape |
tɨsa |
tɨsa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Bora |
ínyeé, áánïḯ, áámʸeé, eéne |
ínjɛέ, áánɯɯ́, áámʲɛέ, ɛέnɛ |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Muinane |
xíno, xííxe |
xíno, xííxɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Akawaio |
seerö, see |
serö, se |
|
inheritance |
|
|
Proto-Carib |
|
|
|
|
See Language page |
| Apalai |
seny, mororo, mose |
senɨ, mororo, mose |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wayana |
mëhë |
mǝhǝ |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tiriyó |
sen, seni-mpə, serə (this one inanimate), məe (this one, animate) |
sen, seni-mpə, serə, məe |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Mapoyo |
kiirë (animate); mEhE (inanimate) |
kiirɛ (animate); məhə (inanimate) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wai Wai |
see (SM) |
see (SM) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waimiri Atroari |
(h)anji, kanji, anjinji |
(h)aɲi, kaɲi, aɲiɲi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yabarana |
|
eni |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yukpa |
mais, márak |
maʂ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kalapalo |
ige |
ige |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Northern Emberá |
zaabʉ́ |
zaːbʉ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Guayabero |
|
ʔam-póx |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Macaguan |
jo |
ho, hohe |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Cuiva |
|
mé-he, xuá-he |
este, this |
|
|
|
|
|
|
|
|
Huber & Reed 1992:256 |
| Cofán |
vue, va |
ɸa |
|
|
|
|
|
|
|
|
phonemic transcriptions are ESTIMATIONS |
See Language page |
| Candoshi-Shapra |
ĩnĩ |
ĩnĩ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Páez |
aná |
ana |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tikuna |
daa [3-5, 5], dama [4, 2] |
daa, dama |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Urarina |
kaa |
kaa |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Camsa |
kem |
kem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Andoke |
Nom. Class. -ñé |
(Nom. Class.) -ɲé |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Puinave |
náa |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Máku |
ki |
ki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Warao |
tama |
tama |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ashuar |
ju |
iũ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Huambisa |
ju |
xu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Aguaruna |
juu |
xu: |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nadëb/Roçado dialect |
|
hahɨ̃ːh |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Matses |
nëid |
nɨid |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yagua |
jiñu |
xiɲu |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Southern Pastaza Quechua |
cay |
kaj |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ingá |
kai |
kai |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Napo Lowland Quichua |
cai |
kai |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Quechua Ayacuchano |
kay |
kaj |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Piaroa |
pide |
pide |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sáliva |
ahna |
aʔna |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Bará |
|
ati-'ga |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Barasano |
~adi (m.); adio (f.) |
~adi (m.); adio (f.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Carapana |
ãni/atio (anim.), ati +clas. (inan.), ato (manner or quanitity, inan.) |
ãni/atiɔ, ati, atɔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Makuna |
~adi (m.); adio (f.) |
~adi (m.); adio (f.) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yuruti |
a'tí-kũbũã |
a'tí-kũbũã |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waikhana |
aʔ'ria |
aʔ'ria |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Siriano |
í, ĩĩ́ |
í, ĩĩ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tanimuca |
i'ko (fem); ĩʔ'rĩ (masc) |
i'ko (fem); ĩʔ'rĩ (masc) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tatuyo |
áti- |
áti- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tuyuka |
ati-'wɨ́ |
ati-'wɨ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waimaja |
átʰɛ́ |
átʰɛ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Koreguaje |
icheja, iko (female), ikʉ (male) |
idʒexa, iko, ikʉ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Siona |
ën, ëñe |
ɨn, ɨɲe |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Secoya |
ico |
i'kɔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Karitiana |
ã |
ã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kokama |
ajan |
axan |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wayampi |
ã (G89) |
ã (G89) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sirionó |
a, co (P85) |
a, ko |
|
inheritance; inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kamayurá |
koʔ |
koʔ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ocaina |
bíín, bínjan, bahi-, bu- {m./f. sing./pl.}, báhiim̵a |
bĩ́ĩ́, bĩ́hã, baʔi-, bɯ- {m./f. sing./pl.}, báʔiim̵a |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nɨpode Witoto |
bedá |
bɛdá |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Minica Witoto |
bí.e |
bí.ɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Murui Witoto |
bi.e |
bi.ɛ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Iquito |
iína (speaker proximal) |
iína (speaker proximal) |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Záparo |
niicha |
niːʧa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wari |
i ca' (E&K97) |
i kaʔ (E&K97) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ese Ejja/Huarayo |
hikio (Girard 1971) |
hikio |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Cavineña |
rike (G71); riyake (G71) |
rike (G71); riyake (G71) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Central Aymara |
aka, akïri |
aka, aki:ɾi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kwazá |
ỹ- |
ỹ- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Movima |
airu (J62) |
airu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kaingang |
tag |
tag |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Djeoromitxi |
newe |
newe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Lokono |
toho |
toho |
this |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pet 1987:374 |
| Kariña |
ero |
ero |
this |
|
|
|
|
|
|
|
|
Yamada 2010:733 |