| English | Spanish | Portuguese | Semantic Field | Part of Speech | Orthographic Form | Phonemicized Form | Gloss as in Source | Etymology Code | Proto-Form | Proto-Language | Loan Source | Wanderwort Status | Etyma Set | Etymology Notes | General Notes | Source |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| above | encima, arriba | acima | location | kankula | inheritance | |||||||||||
| again | de nuevo, otra vez | de novo | grammar | -rningan | inheritance | |||||||||||
| all | todo | todos | other | purrp | loan | Jaminjung | ||||||||||
| and | y | e | grammar | [no equivalent] | missing | |||||||||||
| ankle | tobillo | tornozelo | body | tari | inheritance | |||||||||||
| armpit | axila, sobaco | axila | body | karrwi | inheritance | |||||||||||
| ash | ceniza(s) | cinzas | environment | puna | unique | Warlpiri | ||||||||||
| at | en, a | em, a | location | -ngka, -la | inheritance | |||||||||||
| back | espalda | costas | body | parntawurru | unique | |||||||||||
| bad | mal | mal | quality | wankaj | unique | |||||||||||
| belly | barriga | barriga | body | majurl | loan | Wardaman | ||||||||||
| below | abajo, debajo | abaixo | location | kanyjal | inheritance | |||||||||||
| big | grande | grande | quality | jangkarni | unique | |||||||||||
| bite | morder | morder | body | paya- | inheritance | |||||||||||
| black | negro | preto | colour | mumpung | loan | Jaminjung | ||||||||||
| blood | sangre | sangue | body | kungulu | inheritance | |||||||||||
| blow | soplar | soprar | body | purriyip ma- | inheritance | |||||||||||
| boil/pimple | espinilla, granos | espinha, borbulha | body | karlapa | loan | |||||||||||
| bone | hueso | osso | body | kuyuwarn | inheritance | |||||||||||
| breast | pecho, seno | peito | body | ngapurlu | loan | |||||||||||
| breathe | respirar | respirar | body | ngayirrp ma- | inheritance | |||||||||||
| burn | quemar | queimar | environment | jiya- | inheritance | |||||||||||
| chew | masticar, mascar | mastigar | body | ngulynguly paya- | unique | |||||||||||
| child | niño, niña | criança | human | karu | inheritance | |||||||||||
| climb | subir | subir | motion | partaj ya- | loan | Miriwung | ||||||||||
| cloud | nube | nuvem | environment | maarn | loan | Jaminjung | ||||||||||
| cold | frío | frio | quality | makurru | loan | |||||||||||
| come | venir | vir | motion | ya- | inheritance | |||||||||||
| cook | cocinar | cozinhar | impact | kampa- | inheritance | |||||||||||
| correct/true | verdad, de veras | verdade | quality | yijarni | loan | |||||||||||
| count | contar | contar | mental | yurrk ma- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| cry | llorar | chorar | mental | lungkarra karri- | inheritance | |||||||||||
| cut/hack | cortar | cortar | impact | kataj pa- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| day | día | dia | time | wurlngarn | loan | Jaminjung | ||||||||||
| die/be dead | morir | morrer | state | tampang karri- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| dig | cavar | cavar | impact | kurrij pu- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| dingo/wolf | fauna | ngurrakin | loan | Ngaliwurru | ||||||||||||
| dirty | sucio | sujo | quality | nyunal | unique | |||||||||||
| dream | soñar | sonhar | mental | kuni ma- | loan | Miriwung | ||||||||||
| drink | beber, tomar | beber | body | kukij paya- | unique | |||||||||||
| dry | seco | seco | quality | pulparr | inheritance | |||||||||||
| dull/blunt | sin filo, mocho, desafilado, embotado, romo | maçante, desamolado, não afiado | quality | tapu | loan | unknown | ||||||||||
| dust | polvo | poeira | environment | jurtu | loan | |||||||||||
| ear | oreja | orelha | body | langa | inheritance | |||||||||||
| earth/soil | tierra | terra | environment | janja | inheritance | |||||||||||
| eat | comer | comer | body | jaartkarra nga- | inheritance | |||||||||||
| egg | huevo | ovo | fauna | kampij | inheritance | |||||||||||
| eye | ojo | olho | body | mila | inheritance | |||||||||||
| faeces | heces, mierda, excremento, estiércol | fezes | body | kura | inheritance | |||||||||||
| fall | caer | cair | motion | wani- | inheritance | |||||||||||
| far | lejos | longe | quality | yikili | loan | Unknown | ||||||||||
| fat/grease | grasa | gordura | body | wararr | unique | |||||||||||
| father | padre, papá | pai | kinship | ngaji | loan | |||||||||||
| fear | miedo | medo | mental | wukarra karri- | loan | Miriwung | ||||||||||
| feather | pluma | pena | fauna | pinkirr | inheritance | |||||||||||
| fire | fuego | fogo | environment | warlu | inheritance | |||||||||||
| fish | xx | xx | fauna | yawu | loan | Proto-Yirram | ||||||||||
| flow | fluir | fluir | motion | warrayi ya- | unique | |||||||||||
| flower | flor | flor | environment | yirna | inheritance | |||||||||||
| fly | volar | voar | motion | tiwu ya- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| fog | niebla, neblina | nevoeira, bruma, neblina | environment | kaparru | loan | Unknown | ||||||||||
| foot | pie | pé | body | jamana | loan | |||||||||||
| fruit | fruta | fruta | flora | mangarri | loan | Mirndi | ||||||||||
| good | bueno | bom | quality | punyu | inheritance | |||||||||||
| grow | crecer | crescer | state | tuma- | inheritance | |||||||||||
| hair (of head) | cabello | cabelo | body | kartpi | loan | Jaminjung | ||||||||||
| hand | mano | mão | body | wartarn | loan | unknown | ||||||||||
| 3sg | el/ella | ele/ela | grammar | nyantu | inheritance | |||||||||||
| head | cabeza | cabeça | body | ngarlaka | loan | unknown | ||||||||||
| hear | oír | ouvir | mental | kurru nya- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| heavy | pesado | pesado | quality | ngarturr | loan | unknown | ||||||||||
| hide | esconder | esconder | motion | wurlaj karri- | loan | Miriwung | ||||||||||
| hit | golpear, pegar | bater | impact | pa- | inheritance | |||||||||||
| hold | correr, asegurar, sostener | segurar | other | turt ma- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| how? | como | como | grammar | nyatpa | inheritance | |||||||||||
| 1sg | yo | eu | grammar | ngayu | inheritance | |||||||||||
| if | si | se | grammar | nyamu...nga | inheritance | |||||||||||
| in/inside | dentro, adentro | dentro | location | walyak | loan | Jaminjung | ||||||||||
| intestines | intestinos | intestinos | body | lupu | loan | unknown | ||||||||||
| itch | hormiguear, sentir comezón | coçar | body | jalya karri- | inheritance | |||||||||||
| kill | matar | matar | impact | tampang pa- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| know/be knowledgeable | saber, conecer | saber, conhecer | mental | pina karri- | inheritance | |||||||||||
| lake | lago | lago | environment | langkana | loan | Wardaman | ||||||||||
| laugh | reír | rir | mental | yayip ma- | loan | Miriwung | ||||||||||
| leaf | hoja | folha | environment | jalyi | inheritance | |||||||||||
| left/left hand | izquierdo | esquerdo | location/body | jampukarra | loan | Mudburra | ||||||||||
| leg/foot | pierna | perna | body | jamana | loan | Worrorran? | ||||||||||
| lie down | acostarse, echarse | deitar | motion | makin karri- | loan | |||||||||||
| lightning | rayo, relámpago | relampago | environment | janginyina | loan | Wardaman | ||||||||||
| live/be alive | vivir | viver, morar | body | wanji karri- | inheritance | |||||||||||
| liver | hígado | figado | body | malumpa | loan | Mudburra | ||||||||||
| long | largo | comprido, longo | quality | juwal | inheritance | |||||||||||
| louse | piollo, piojo | piolho | fauna | wutu | loan | Jaminjung | ||||||||||
| lung | pulmón | pulmão | body | yaya | unique | |||||||||||
| man/male | hombre | homem | human | ngumpit | inheritance | |||||||||||
| meat/flesh | carne | carne | fauna | ngarin | loan | Miriwung | ||||||||||
| moon | luna | lua | environment | jakiliny | loan | Miriwung | ||||||||||
| mother | madre, mamá | mãe | kinship | ngamayi | inheritance | |||||||||||
| mouth | boca | boca | body | lirra | inheritance | |||||||||||
| name | nombre | nome | human | yini | inheritance | |||||||||||
| nape | base del cuello, nuca | nuca | body | jikirtikirti | loan | Nungali | ||||||||||
| near/close | cerca de | perto | quality | kajupari | loan | Jingulu | ||||||||||
| neck | cuello | pescoço | body | ngirlkirri | loan | Jaru | ||||||||||
| new | nuevo | novo | quality | jalayalang | inheritance | |||||||||||
| night | noche | noite | time | kaputa | loan | |||||||||||
| no/not | no | não | grammar | kula | inheritance | |||||||||||
| nose | nariz | nariz | body | jitji | inheritance | |||||||||||
| old | viejo | velho | quality | larrpa-nginyi | loan | Jingulu | ||||||||||
| one | uno | um | number | jintaku | inheritance | |||||||||||
| open/uncover | abrir | abrir | other | warnparlk ma- | loan | Miriwung | ||||||||||
| other | otro | outro | grammar | -kari | loan | |||||||||||
| pain/painful/sick | dolor, doloroso, enfermo | dor, doloroso, doente | body | janga | inheritance | |||||||||||
| person/human being | persona | pessoa | human | ngumpit | inheritance | |||||||||||
| pound/beat | machacar, golpear | bater | impact | tarl pa- | loan | Wardaman | ||||||||||
| rain | lluvia | chuva | environment | yipu | loan | Wardaman | ||||||||||
| red | rojo | vermelho | colour | winkilying | unique | |||||||||||
| right/right hand | derecha | direita | location/body | jutu | inheritance | |||||||||||
| road/path | camino | caminho | manufacture | warntarri | inheritance | |||||||||||
| root | raíz | raiz | flora | wirnturru | inheritance | |||||||||||
| rotten | podrido | podre | quality | puka | loan | |||||||||||
| sand | arena | areia | environment | warrayarl | inheritance | |||||||||||
| say | decir | dizer | mental | ma- | inheritance | |||||||||||
| scratch | rascar | rasgar | impact | yikarrp ma- | loan | Miriwung | ||||||||||
| see | ver | ver | mental | karrap nya- | unique | |||||||||||
| sharp | afilado, filudo, filoso | afiado | quality | kutukutu | loan | Miriwung | ||||||||||
| shoot | tirar, disparar, balear | atirar | impact | turkkarra pa-/luwa- | inheritance | |||||||||||
| short | corto | curto | quality | lutu | unique | |||||||||||
| shoulder | hombro | ombro | body | laja | loan | |||||||||||
| shy/ashamed | tímido, vergonzoso | timido, com vergonha | mental | minyirri | inheritance | |||||||||||
| sit | sentar(se) | sentar | state | lurlu karri- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| skin | piel | pele | body | wajawurr | loan | Unknown | ||||||||||
| sky | cielo | céu | environment | kulumarra | loan | Jaminjung | ||||||||||
| sleep | dormir | dormir | body | makin karri- | loan | |||||||||||
| small | pequeño | pequeno | quality | yapawurru | loan | |||||||||||
| smoke | humo | fumaça | environment | jungkart | inheritance | |||||||||||
| sniff/smell | olfatear, oler | cheirar | body | ngapuk ma- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| spit | escupir | cuspir | body | jupak yuwa- | loan | Jaru | ||||||||||
| split | partir, dividir | rachar, dividir, partir | impact | lak pa- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| squeeze | estrujar, exprimir | espremer | impact | july ma- | loan | Wardaman | ||||||||||
| stab/pierce | apuñalar, acuchillar | apunhalar | impact | turrp pu- | loan | Miriwung | ||||||||||
| stand | estar de pié | ficar em pé | state | kutij karri- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| star | estrella | estrela | environment | kiki | loan | Jaru | ||||||||||
| steal | robar | roubar | other | jawurra ma- | loan | Miriwung | ||||||||||
| stick/wood | palo | pau, vara | flora | karnti | loan | Miriwung | ||||||||||
| stone | piedra | pedra | environment | wumara | loan | Wardaman | ||||||||||
| suck | chupar | chupar | body | nyuk paya- | unique | |||||||||||
| sweat | sudar | suor, suar | body | jilngit ya- | inheritance | |||||||||||
| swell | hincharse | inchar | body | rumpa karri- | loan | Miriwung | ||||||||||
| swim | nadar | nadar | motion | lilaj ya- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| tail | cola, rabo | rabo | body | jawut | unique | |||||||||||
| that | ese/esa | esse | grammar | nyila | inheritance | |||||||||||
| 3pl | ellos/ellas | eles/elas | grammar | nyarrulu | inheritance | |||||||||||
| thick | grueso, gordo, espeso | grosso | quality | junyju | inheritance | |||||||||||
| thin | delgado | fino | quality | tinkal | unique | |||||||||||
| think | pensar | pensar | mental | kirr ka- | loan | Wardaman | ||||||||||
| this | este/esta | este | grammar | nyawa | inheritance | |||||||||||
| 2sg | xx | xx | grammar | nyuntu | inheritance | |||||||||||
| three | tres | tres | number | murrkun | loan | |||||||||||
| throat | garganta | garganta | body | ngirlkirri | loan | |||||||||||
| throw | tirar, lanzar | atirar, jogar | impact | waj wuya- | loan | Wardaman | ||||||||||
| thunder | truenos | trovão | environment | turlurlup | loan | Jaminjung | ||||||||||
| tie up/fasten | atar, amarrar | amarrar | impact | tipit ma- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| tongue | lengua | lingua | body | jalany | inheritance | |||||||||||
| tooth | diente | dente | body | lirra | inheritance | |||||||||||
| turn | girar, volter, torcer | virar | other | wirrminy yuwa- | loan | Jaminjung | ||||||||||
| two | dos | dois | number | kujarra | inheritance | |||||||||||
| vomit | vomitar | vomitar | body | kurlpak yuwa- | loan | |||||||||||
| walk | caminar, andar | andar | motion | kalu ya- | inheritance | |||||||||||
| water | agua | agua | environment | ngawa | inheritance | |||||||||||
| 1pl.excl | nosotros (exclusivo) | nós (exclusivo) | grammar | ngantipa | inheritance | |||||||||||
| 1pl.incl | nosotros (inclusivo) | nós (inclusivo) | grammar | ngaliwa | inheritance | |||||||||||
| wet | mojado | molhado | quality | pantij | loan | Miriwung | ||||||||||
| what? | que, qué | que | grammar | nyampa | inheritance | |||||||||||
| when? | cuando | quando | grammar | nyangurla | inheritance | |||||||||||
| where? | donde | onde | grammar | wanyjika | inheritance | |||||||||||
| white | blanco | branco | colour | waki | loan | Miriwung | ||||||||||
| who? | quien, quién | quem | grammar | ngana | inheritance | |||||||||||
| wife | esposa | esposa | kinship | janka | inheritance | |||||||||||
| wind | viento | vento | environment | wumaj | loan | Jaminjung | ||||||||||
| wing | ala | asa | body | pinkirr | inheritance | |||||||||||
| woman/female | mujer | mulher | human | janka | inheritance | |||||||||||
| work | trabajar | trabalhar | other | waruk ma- | loan | Kriol | ||||||||||
| yawn | bostezar | bocejar | body | jaakip ma- | inheritance | |||||||||||
| yellow | amarillo | amarelo | colour | Karrikurn-karrikurn | loan | Miriwung | ||||||||||
| 2pl | ustedes | vocês | grammar | nyurrulu | inheritance |
| English | Spanish | Portuguese | Semantic Field | Part of Speech | Linnean Name | Orthographic Form | Phonemicized Form | Gloss as in Source | Etymology Code | Proto-Form | Proto-Language | Loan Source | Etymology Notes | Wanderwort Status | Etyma Set | Range of Term | Word Structure | Word Structure Notes | Classifier | Classifier Notes | Hypernym | Source | Association with Social Categories | Ritual/Mythologically Significant | Ritual Notes | Food Source | Food Notes | Medicinal | Medicinal Notes | How Collected | Who Collects | How Prepared | Psychotropic | Psychotropic Notes | Traded | Trade Notes | Distribution | Habitat | Dangerous | Ethnobiology Notes | Species Notes | General Notes |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| agile wallaby, river wallaby | flora-fauna | Macropus agilis | makiliwarn | makiliwarn | loan | Ngaliwurru/Nungali | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| ant (generic) | hormiga | formiga | flora-fauna | Formicidae | pingi | pingi | inheritance | pingi | Ngumpin-Yapa | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| Australian pelican | flora-fauna | Pelecanus conspicillatus | taparung | taparung | loan | Miriwung | WW | %taparu | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| Australian snubfin dolphin | flora-fauna | Orcaella heinsohnii | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| baler shell | flora-fauna | Melo amphora | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| bandicoot | flora-fauna | Peramelemorphia | pakuru | pakuru | loan | Jingulu | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| barn owl | flora-fauna | Tyto alba | kurrkutji | kurrkutji | loan with meaning change | Jarragan | meaning in Jarragan 'tawny Frogmouth' | WW | %kurrkurr | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| barramundi | flora-fauna | Lates calcarifer | manyirrkirla | manyirrkirla | unique | underived | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| bat | murciélago | morcego | flora-fauna | Chiroptera spp | parnkal | parnkal | loan | Jarragan | WW | %parnkal | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||
| bindii, caltrop | flora-fauna | Tribulus terrestris | paka | paka | loan | Jaru | also thorn | WW | %paka | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| bird | pajaro, ave | passaro | flora-fauna | jurlak | tyulak | loan | WW | %tyiriki | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| black-breasted buzzard | flora-fauna | Hamirostra melanosternon | kalpun | kalpun | loan | Wardaman | also hawk in gereal, whistling kite | WW | %kornpun | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| black-faced cuckoo-shrike | flora-fauna | Coracina novaehollandiae | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| black-headed python | flora-fauna | Aspidites melanocephalus | mulyukuna | mulyukuna | loan | Warlpiri | compound | nose-shit 9source, not Gur) | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| black-soil yam | flora-fauna | Ipomoea diamantinensis | kamara | kamara | unknown | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| bloodwood | flora-fauna | Eucalyptus (Corymbia) bleeseri | tyatpurru | tyatpurru | loan | Jaminjung | WW | %tyatpurru | underived | 0 | 1 | 1 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| blowfly maggots | flora-fauna | Diptera, Sarcophagidae | pirlngi | pirlngi | unknown | cf.Bunuban piyirn | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| blue-tongue lizard | flora-fauna | Tiliqua species | lungkura | lungkura | inheritance | lungkurta | Ngumpin-Yapa | WW into Nyulnyulan etc | WW | %lungkurta | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||
| blue-winged kookaburra | flora-fauna | Dacelo leachii | tyalkurrurru | tyalkurrurru | loan | Mirndi | WW | %tyalkururru | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| bluebone | flora-fauna | Choerodon cyanodus | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| brolga | flora-fauna | Grus rubicunda | kurrarntal | tort | loan | Jarragan | WW | %kurrantal | underived | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| brown goshawk | flora-fauna | Accipiter fasciatus | pirrkirrkirn | pirrkirrkirn | unknown | cf pirrk 'take away' <Jam, | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| brush-tailed possum | flora-fauna | Trichosurus vulpecula | jangana | jangana | inheritance | p-NGY jangan; jangana Mudb? Also tyakulatyi loan from Jaminjung cf. Jingulu tyakulatyki | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| bush cockroach | flora-fauna | (many species) | kumpirlang | kumpirlang | loan | Kija | WW | %kumpurla | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| bush stone-curlew | flora-fauna | Burhinus grallarius | wirntiku | panturlpit | loan | Jarragan | WW | %wintuku | underived | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| bush tobacco | flora-fauna | Lobelia quadrangularis | walayarra | walayarra | loan | Jarragan | WW | %walayarra | underived | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| bush turkey, Australian bustard | flora-fauna | Ardeotis australis | tyamut | kirtakirta | loan | Miriwung | WW | %tyamut | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| bush yam | flora-fauna | Vigna lanceolata var. lanceolata | wayit | wayit | loan | Western Mirndi | Jam. Wayita <Mudburra because of -a but wayit could be older form | WW | %wayita | underived | 0 | 1 | 2 | 0 | 1 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| butterfly, moth | mariposa | borboleta | flora-fauna | Lepidoptera | malimali | malimali | loan | Jaminjung | from Wardaman | WW | %malimali | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| carpet snake | flora-fauna | Morelia spilota | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| caterpillar | flora-fauna | Lepidoptera | milkurr | milkurr | unique | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| catfish | flora-fauna | (many species) | tyarlarlka | tyarlarlka | loan with meaning change | Jaminjung | Jam 'big catfish' | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| centipede | ciempiés | centopéia | flora-fauna | Chilopoda, Myriapoda | lirrimi | lirrimi | unique | could be loan into Ngaliwurru or vice-versa | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| channel-billed cuckoo | flora-fauna | Scythops novaehollandiae | kurrakurraka | kurrakurraka | loan | Jarragan | WW | %kurrakurra | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| crested pigeon | flora-fauna | Ocyphaps lophotes | yawarlwarl | yawarlwarl | inheritance | tyarralaparlparl | Ngumpin-Yapa | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| darter/cormorant | flora-fauna | Anhinga melanogaster, Phalacrocorax species | karraŋkarraŋ | karraŋkarraŋ | loan | Jarragan | WW | %karrangkarrang | reduplicated | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| death adder, five-minute snake | flora-fauna | Acanthophis praelongus | pulykuwuny | pulykuwuny | unknown | also puljuny; yulurriny=Nyikina | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | yes | |||||||||||||||||||||||||||||
| dingo | flora-fauna | Canis familiaris dingo | ngurrakin | ngurrakin | loan | Jaminjung | also marrany; Jam. Ngurrakiny <NGY ngurra 'camp' | WW | %ngurrakin | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| dog (camp, domestic) | perro | cachorro | flora-fauna | Canis familiaris | warlaku | warlaku | semantic shift | cf. Warlpiri warlaki 'own' but could be loan < Jarragan walaki 'young, puppy' | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| duck | pato | pato, marreco | flora-fauna | Anatidae | jipilyuku | jipilyuku | loan | Jarragan | WW | WW | %tyipily | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| dugong | flora-fauna | Dugon dugong | missing | missing | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| earthworm | flora-fauna | Annelida, Oligochaeta | latuŋ | latuŋ | unknown | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| emu | flora-fauna | Dromaius novaehollandiae | kalyumpurr | kalyumpurr | unknown | underived | 2 | 1 | 2 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| fish (generic) | pez | peixe | flora-fauna | yawu | yawu | loan | Western Mirndi | loan into NG pre-lenition | WW | %yaku | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | N/A | |||||||||||||||||||||||||
| flower | flora-fauna | (NA) | purluwul | purluwul | unknown | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| blowfly/housefly | mosca | mosca | flora-fauna | Diptera | warlngin | warlngin | loan | Wardaman | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| flying-fox (generic) | flora-fauna | (many species) | warrpawurru | pilkina | loan | Ngaliwurru | Ngaliwurru/Nungali warrba 'f-f' loan could be opposite direction | compound | bat's wing -HAVING in Jam or Mudburra | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| freshwater crocodile | flora-fauna | Crocodylus johnstoni | warritya | warritya | loan | Western Mirndi | via Mudburra: -a added | WW | %warrity | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| freshwater mussel | flora-fauna | Velesunio wilsoni | tuku | tuku | loan | Western Mirndi | Jam. & Ngarinyman taka; source teke in a Jarr lg? | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| freshwater prawn | flora-fauna | Macrobrachium rosenbergii | jaalij | jaalij | loan | Wardaman | WW | %tyality | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| frill-necked lizard | flora-fauna | Chlamydosaurus kingii | tyamankula | tyamankula | loan | Jingulu | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| frog (generic) | flora-fauna | (many species) | ngaltya | ngaltya | loan | Miriwung | also palngawurn | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| galah | flora-fauna | Eolophus roseicapilla | kiliŋkiliŋ | kiliŋkiliŋ | loan direction unknown | klilyingkilying | WW | %kulinykuliny | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||||||||||||||||||||||||||
| turtle (generic) | flora-fauna | (many species) | narrinytyila | narrinytyila | unknown | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ghost gum | flora-fauna | Eucalyptus papuana (Corymbia bella) | warlarri | warlarri | loan into protolanguage | warlarri | Ngumpin | Jarragan | WW | %warlarri | underived | 2 | 0 | 1 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||
| goanna (generic) or sand goanna | flora-fauna | Varanus spp | kirrawa | kirrawa | unique | also tyarrampayi 'large g.' | underived | 0 | 1 | 2 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| grass | hierba, pasto | capim, grama | flora-fauna | (NA) | yuka | yuka | loan | Jaru | NG internal loan *yuka | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| grasshopper | flora-fauna | Orthoptera | pilpilytyi | pilpilytyi | loan | Jarragan | WW | %pilpiltyi | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| great bowerbird | flora-fauna | Chlamydera nuchalis | tyiwayurru | tyiwayurru | loan | Western Mirndi | WW | %tyuwayurr | underived | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| green ant | flora-fauna | Oecophylla smaragdina | missing | missing | 0 | 2 | 2 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| green sea turtle | flora-fauna | Chelonia mydas | missing | missing | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| green tree snake | flora-fauna | Dendrelaphis punctulata | parli | parli | unknown | also kirnirriny, marlityi | underived | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| head/body lice | flora-fauna | Pediculus capitis, Pediculus humanus | wutu | wutu | inheritance | lutu | Ngumpin-Yapa | l>w? | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| horse | caballo | cavalho | flora-fauna | Equus caballus | timana | timana | loan | Western Mirndi | WW | WW | %timana | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| hummingbird | colibrí, picaflor (Peru) | beija-flor | flora-fauna | Trochilidae | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| humpback whale | flora-fauna | Megaptera novaeangliae | missing | missing | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| insect (generic) | insecto | insecto | flora-fauna | generic | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| jabiru | flora-fauna | Ephippiorhynchus asiaticus | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| jungle-fowl (scrub-fowl) | flora-fauna | Megapodius freycinet | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| kangaroo (generic) | flora-fauna | Macropodidae | jiya | jiya | inheritance | tyatyi | Ngumpin-Yapa | tyiya is also found in PNY lgs - retention from higher level? [find cognates] | underived | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| land snail | flora-fauna | Gastropoda | wumirriny | wumirriny | unknown | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| magpie goose | flora-fauna | Anseranas semipalmata | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| military dragon | flora-fauna | Ctenophorus isolepis, Diporiphora spp., Lophognathus spp. | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| mosquito | mosquito, zancudo | mosquito, carapana | flora-fauna | Anopheles spp, Isoptera | kinarli | kinarli | unique | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| mud wasp, hornet | flora-fauna | (many species) | nganyanya | nganyanya | unknown | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| native bee | flora-fauna | (many species) | nama | nama | semantic shift | nama | Ngumpin-Yapa | Warlpiri nama=ant | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| native cat | flora-fauna | Dasyurus | parrtyirta | parrtyirta | inheritance | parrtyarta | NGY-Marrngu-Wati | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| northern brown bandicoot | flora-fauna | Isoodon macrourus | pakuru | pakuru | loan | Wati | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| northern kurrajong | flora-fauna | Brachychiton diversifolius | miyaka | miyaka | loan | Wardaman | WW see Nash 1997:193 | WW | %miyaka | underived | 0 | 1 | no? | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| nut tree | flora-fauna | Terminalia grandifolia | partiki | partiki | loan | Jarragan | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| octopus | flora-fauna | Octopus australis | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| pandanus palm | flora-fauna | Pandanus spiralis | katykuru | katykuru | unknown | probably loan from phonology; other word jangawa cf. Jaru tyangara Mudb tyarrangarra loan from W.Mirndi? | underived | 1 | 1 | 0 | 0 | 1 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| paperbark | flora-fauna | Melaleuca sericea, Melaleuca stenostachya | pakarli | pakarli | loan | Jaru | also pakarl Nyulnyul; wiyirnpi nut cf other lgs | underived | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| peaceful dove | flora-fauna | Geopelia placida | marrpalaŋpalaŋ | marrpalaŋpalaŋ | unknown | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| pearlshell | flora-fauna | Pinctada spp | jakurli | jakurli | loan | Jaminjung | WW | %tyakuli | underived | 1 | 1 | 0 | 0 | 1 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| peewee | flora-fauna | Gryllina cyanoleuca | kurlirrit | kurlirrit | inheritance | kulinkirr | Ngumpin-Yapa | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| pied butcherbird | flora-fauna | Cracticus nigrogularis | kumalawuta | kumalawuta | inheritance | kumalawurra | Ngumpin | Yapa and Walm. Have kurrparu(paru_ | WW | %kumulawurr | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||
| pike eel | flora-fauna | Muraenesox arabicus | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| praying mantis, stick insects | mantis religiosa | louva-a-deus | flora-fauna | Mantodea | tyanytyany | tyanytyany | unknown | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| prickle bush | flora-fauna | Sclerolaena bicornis | murrulumpu | murrulumpu | inheritance | murrulumpu | Ngumpin | Jaru murrlumpu 'thorny wattle' | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| quail (generic) | flora-fauna | Coturnix species, Turnix species | purntaru | purntaru | loan | Marrngu | or could be retention? | WW | %puntaru | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| red river gum | flora-fauna | Eucalyptus camaldulensis | timarlarn | timarlarn | loan | Western Mirndi | WW | %malan | underived | 2 | 0 | 1 | 0 | 1 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| red-tailed black-cockatoo | flora-fauna | Calyptorhynchus banksi | tinkana | tinkana | unique | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| riflefish, archerfish | flora-fauna | Toxotes chatareus | luwarra | luwarra | loan | Jarragan | WW | %leparre | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| river mangrove | flora-fauna | Aegicera corniculatum | missing | missing | 0 | 0 | 2 | 0 | 1 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| rock fig | flora-fauna | Ficus brachypoda | tyalwarr | tyalwarr | unknown | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| sacred kingfisher | flora-fauna | Todiramphus sancta | tikirrja | tikirrja | unknown | also tyularta; rel to Jarragan tyikere? | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| saltwater crocodile | flora-fauna | Crocodylus porosus | nalampaŋ | nalampaŋ | unknown | rel to Jam yalampurrma? | underived | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | yes | |||||||||||||||||||||||||||||
| saltwater mussel | flora-fauna | Mytilidae | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| sawfish | flora-fauna | Pristis pectinata | missing | missing | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | yes | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| scorpion | escorpión; alacran | escorpião | flora-fauna | Arachnida, Scorpiones | muntarla | muntarla | loan | Wardaman | also in Jingulu | WW | %muntarla | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| shark (generic) | flora-fauna | Selachimorpha | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | variable | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| shell (generic) | flora-fauna | kawuŋ | kawuŋ | unknown | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 | no | |||||||||||||||||||||||||||||||
| short-beaked echidna | flora-fauna | Tachyglossus aculeatus | tyuŋkuwurru | tyuŋkuwurru | loan | Jarragan | compound | elbow (Jarr) -HAVING (Jam) | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| snake (generic) | culebra, serpiente | cobra | flora-fauna | kuljany | kuljany | semantic shift | kuljany | python | also wari; kuljany 'carpet snake' in Jaru | underived | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | N/A | ||||||||||||||||||||||||||
| snappy gum | flora-fauna | Eucalyptus brevifolia | lunytya | lunytya | loan into protolanguage | lunytya | Ngumpin | Western Mirndi | Jam. nunytya | WW | %nunytya/lunytya | underived | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| spider | araña | aranha | flora-fauna | Arachnida, Araneae | tarru | tarru | unknown | ?loan<Nungali with ti- prefix; Jam karra; Ward karap; Jig karrutyi | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| spinifex | flora-fauna | Triodia species | warrwa | warrwa | inheritance | warrpa | Ngumpin-Yapa | Warlpiri warrpa seed-heads of spinifex | underived | 0 | 0 | 2 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| spoonbills (yellow-billed spoonbill, black-billed spoonbill) | flora-fauna | Platalea flavipes, Platalea regia | pulumpulu | pulumpulu | loan | Jingulu | Jing. Pulumpulurti | WW | %pulungpulung | reduplicated | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| stingray (generic) | rayas látigo, raya | arraia | flora-fauna | Dasyatidae | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | variable | ||||||||||||||||||||||||||||||
| stripe-faced dunnart | flora-fauna | Sminthopsis macroura | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| sugarbag wax | flora-fauna | tyikala | tyikala | unknown | underived | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||||
| sulphur-crested cockatoo | flora-fauna | Cacatua galerita | palngarra | palngarra | loan | Worrorran | also pangarra, parrngarra | WW | %palngarra | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| swamp eel | flora-fauna | Ophisternon gutturale | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| swamp leech | flora-fauna | Annelida, Hirudinea | yilkiyaŋ | yilkiyaŋ | loan | Jaminjung | Jam. Yurlkiying, cf.yilang 'snail' | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| tawny frogmouth | flora-fauna | Podargus strigoides | kurrkutji | kurrkutji | loan | Jarragan | WW | %kurrkurr | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||
| termite mounds, ant hills | flora-fauna | Isoptera | murnkurt | murnkurt | loan into protolanguage | munkurr | Ngumpin-Yapa | Jaminjung | mungkel variant in Jarragan; termites=mound polysemy | WW | %mungku | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||
| termites, white-ants | comején (Peru), termitas | cupim | flora-fauna | (many species) | munkut | munkut | loan into protolanguage | munkurr | Ngumpin-Yapa | Jaminjung | ? | WW | %mungku | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||
| ti-tree | flora-fauna | Melaleuca bracteata | kungurn | kungurn | unknown | also wungurn | underived | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| tick | garrapata | carrapato | flora-fauna | Arachnida, Acarina | mirtirli | mirtirli | loan into protolanguage | mirtili | Ngumpin | Jingulu | also in Nyulnyulan; miti forms without l in Walm. | WW | %mirti | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||
| tiger shark | flora-fauna | Galeocerdo cuvier | missing | missing | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | yes | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| torresian crow | flora-fauna | Corvus orru | wangkuriny | wangkuriny | loan | Jarragan | WW | WW | %wangkurri | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| tree | árbol | arvore | flora-fauna | (NA) | karnti | karnti | loan with meaning change | Jingulu | Jing karnti=ironwood | underived | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| waterlily | flora-fauna | Nymphaea macrosperma | mintaarraty | mintaarraty | unknown | underived | 0 | 1 | 2 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| wattle | flora-fauna | Acacia difficilis | warrayaŋ | warrayaŋ | unknown | underived | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||
| wedge-tailed eagle | flora-fauna | Aquila audax | warlawurru | warlawurru | loan | Nyungar | WW | WW | %walakurru | underived | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||
| willie wagtail | flora-fauna | Rhipidura leucophrys | tyikirrity | tyikirrity | loan | Mirndi | also in Kija | underived | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||
| witchetty grub | flora-fauna | (many species) | lamawurt | lamawurt | loan | Jaminjung | underived | 0 | 1 | 2 | 0 | 0 | no | |||||||||||||||||||||||||||||
| woma | flora-fauna | Aspidites ramsayii | missing | missing | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | no | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ant (generic) | hormiga | formiga | flora-fauna | pingi | inheritance | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| bird | pajaro, ave | passaro | flora-fauna | jurlak | loan direction unknown | Jarrakan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| blowfly/housefly | mosca | mosca | flora-fauna | walngirn | loan | Wardaman | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| dog (camp, domestic) | perro | cachorro | flora-fauna | warlaku | loan | Miriwung | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| grass | hierba, pasto | capim, grama | flora-fauna | yuka | loan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| snake (generic) | culebra, serpiente | cobra | flora-fauna | kuljany | loan | Jaru | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| spider | araña | aranha | flora-fauna | tarru | inheritance |
| English | Spanish | Portuguese | Semantic Field | Part of Speech | Orthographic Form | Phonemicized Form | Gloss as in Source | Etymology Code | Proto-Form | Proto-Language | Loan Source | Wanderwort Status | Etyma Set | Etymology Notes | Word Structure | Word Structure Notes | General Notes | Source |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| afterworld, land of dead, Heaven | tierra do los muertos | terra dos mortos | culture-mythology | missing | ||||||||||||||
| armband | dress | taman | loan | Wardaman | WW | %taman | worn after subincision; | worn after subincision; can't see why 'semantic shift' assigned, looks unique | ||||||||||
| awl | subsistence tool | missing | ||||||||||||||||
| axe/stone axe | hacha (de piedra) | machado (de pedra) | subsistence tool | kurrwa | inheritance | WW | %kurrwa | |||||||||||
| bag (string) | culture-material | wananga | loan | Ngaliwurru | Ngaliwurru wanak; could be opposite direction | Ngaliwurru wanak; could be opposite direction | ||||||||||||
| bait for fishing | cebo, carnada para pescar, empate (Peru) | isca | subsistence tool | nguru | loan | Gajirrabeng | also tobacco; cf. Gaj. ngooroong lump of chewed tobacco | also tobacco; cf. Gaj. ngooroong lump of chewed tobacco | ||||||||||
| basket (general) | canasta, canasto, cesta | cesto | culture-material | missing | ||||||||||||||
| body feather decorations | culture-mythology | martukurru | loan | Ngarinyin | WW | %matakuri | mixture of ochre and down; Ngarinyin matakuri 'down' | |||||||||||
| boomerang/throwing stick (generic) | subsistence tool | kurrupartu | loan | Gajirrabeng | WW | %kurrupartu | karli rare | karli rare | ||||||||||
| boomerang (number 7) | subsistence tool | wirlki | loan | Walmajarri | WW | %wilki | ||||||||||||
| boomerang (small) | subsistence tool | missing | ||||||||||||||||
| bowl (coolamon) | culture-material | kawarla | loan | Wardaman | WW | %kawala | ?<korlun | or could be opposite direction | ||||||||||
| broom | escoba | vassoura | culture-material | missing | ||||||||||||||
| canoe | canoa | canoa | transport | kartiyi | inheritance | lalso large coolamon; Warlpiri kartiji | lalso large coolamon; Warlpiri kartiji | |||||||||||
| cicatrice | culture-mythology | parturu | loan | Jaminjung | WW | %paturu | ||||||||||||
| clapsticks | culture-mythology | karnpak | loan | Gajirrabeng | but ij/al problem | |||||||||||||
| club (nulla-nulla) | subsistence tool | kuturu | inheritance | WW | %kuturu | |||||||||||||
| cook food | food | kampa- | inheritance | wupkarra grill, fry | wupkarra grill, fry | |||||||||||||
| cook in earth oven | food | turturl kampa- | inheritance | <turn redup? | <turn redup? | |||||||||||||
| damper | food | mangarri | loan direction unknown | WW | %mangarri | veg food | veg food | |||||||||||
| dance (generic) | culture-mythology | warrkap wanytyanana | loan | Gajirrabeng | warrk/warrkep also Kija; +ep/ap activity | warrk/warrkep also Kija; +ep/ap activity | ||||||||||||
| digging stick | subsistence tool | kiyarri | unique | |||||||||||||||
| dipper (small coolamon) | subsistence tool | piyati | loan | Jingulu | WW | %piyati | ||||||||||||
| dream | sueño, soñar | sonho, sonhar | culture-mythology | kuni | loan direction unknown | WW | %kuning | |||||||||||
| dreaming | culture-mythology | kuning | loan | Gajirrabeng | WW | %kuning | father's dreaming | father's dreaming | ||||||||||
| drone pipe | culture-mythology | kulumpung | loan | Gajirrabeng | WW | %kulumpung | ||||||||||||
| fire drill | subsistence tool | kungkala | loan direction unknown | WW | %kungkale | tyapirri wrong | tyapirri wrong | |||||||||||
| fire-saw | other | missing | ||||||||||||||||
| fireplace | hogar | lareira | other | warluwatyi | inheritance | fire+katyi 'thing for' | complex | fire+katyi 'thing for' | ||||||||||
| firewood | leña | lenha | other | warlu | inheritance | |||||||||||||
| fish poison | barbasco, matapez (Colombia) | timbó | subsistence tool | manyingila | loan | Jaminjung | plant used for f-p; gutta-percha | plant used for f-p; gutt-percha | ||||||||||
| fish (with fish-poison) | pescar con barbasco, barbasquear | pescar com timbó; tinguijar | food | wayayap tyayi- | unknown | stupefy give | stupefy give | |||||||||||
| fish (with line) | anzuelear, pescar con linea | pescar (com linha) | food | wuyurrunkarra karri- | loan | Nungali | WW | %wuyurrun | fishing-line-ACT be; Nu. Wuyurruny string | fishing-line-ACT be; Nu. Wuyurruny string | ||||||||
| fish (with spear) | food | tyapap | loan | Gajirrabeng | G. tyaperrp 'wade' | G. tyaperrp 'wade' | ||||||||||||
| fishing line | cordel/cuerda p/ pescar, sedal, tanze | linha de pesca | subsistence tool | wuyurrun | loan | Nungali | WW | %wuyurrun | string | string | ||||||||
| fishtrap (permanent) | subsistence tool | puul | inheritance | puul more common < pouch | ||||||||||||||
| fishtrap (woven) | subsistence tool | missing | ||||||||||||||||
| flour (European) | food | mangarri | loan direction unknown | veg food | veg food | |||||||||||||
| flour (bush) | food | mangurlu | loan direction unknown | WW | %ngurlu | NPN prefix + ngurlu | NPN prefix + ngurlu | |||||||||||
| game animal | caza, animal de caza | caça, animal de caça | food | ngarin | loan | Miriwung | ||||||||||||
| ghost (of dead person)/evil spirit | espíritu malo, espíritu maligno, fantasma, demonio | espirito | culture-mythology | kaya | inheritance | tyanpa is different kind of spirit | tyanpa is different kind of spirit | |||||||||||
| glue | subsistence tool | tyikala | loan direction unknown | wax | wax | |||||||||||||
| grave | tumba, sepultura, sepulcro | sepultura, sepulcro, cova | culture-mythology | kurrku | loan | Jaru | hole in ground; Jaru kurrku nyina bumpy road; also nakurr | hole in ground; Jaru kurrku nyina bumpy road; also nakurr | ||||||||||
| grog | food | ngawa | semantic shift | < water, inheritance; nguku also used | < water, inheritance; nguku also used | |||||||||||||
| hair belt | dress | wirrityi | loan | Jaru | ||||||||||||||
| headband | dress | tartity | loan | Jaminjung | WW | %tartity | ||||||||||||
| healer | curandero | benzador, curandeiro, kumu (Tukano) | culture-mythology | nyangunyangu | inheritance | see redup with old agent -u | complex | see redup with old agent -u | ||||||||||
| honey | miel | mel | food | ngarlu | inheritance | WW | %ngare | loan <Jarragan into proto-Ngumpin | ||||||||||
| house (European) | other | marru | loan direction unknown | |||||||||||||||
| hunt | cazar | caçar | food | yangkarrp | inheritance | tyapap for fish | tyapap for fish | |||||||||||
| initiation (circumcision) | culture-mythology | marntiwa | loan direction unknown | WW | %marntiwa | ?Alawa; aka karu 'child' | ?Alawa; aka karu 'child' | |||||||||||
| initiation (circumcision) | culture-mythology | para | loan direction unknown | |||||||||||||||
| knife | cuchillo | faca | culture-material | pinymala | loan direction unknown | Jingulu | ||||||||||||
| loincloth | taparrabos, guayuco, pampanilla | tanga, tapa-sexo | dress | matyarti | loan direction unknown | |||||||||||||
| love song | culture-mythology | tyarrarta | loan direction unknown | |||||||||||||||
| mangrove raft | transport | missing | ||||||||||||||||
| message stick | culture-mythology | yinytjangarri | loan direction unknown | from Kimberley language with -ngarri suffix | from Kimberley language with -ngarri suffix | |||||||||||||
| mortar | mortero | pilão | subsistence tool | tyikurnu | loan direction unknown | |||||||||||||
| nosepeg | other | jarlumarla | unknown | bone for piercng septum | bone for piercng septum | |||||||||||||
| paddle/oar | remo | remo | transport | missing | ||||||||||||||
| ochre | culture-mythology | karrikun | loan | Miriwung | WW | %karrikun | karrikulng yellow | karrikulng yellow | ||||||||||
| paint body, body paint | pintura corporal | pintura corporal | culture-mythology | punip ma- | loan | Gajirrabeng | WW | %punu | ||||||||||
| pestle | pilón, mano de mortero, mazo, moledor | mão de pilão | subsistence tool | marang | loan direction unknown | WW | %marangu | mara 'hand' +ngu>-ng | mara 'hand' +ngu>-ng | |||||||||
| pipe for tobacco | pipa | cachimbo | other | lutykarrwaji | inheritance | luty 'inhale' + Karra (action) + waji (nomic) | complex | luty 'inhale' + Karra (action) + waji (nomic) | ||||||||||
| public song cycle | culture-mythology | tyunpa | loan | Nungali | WW | %tyunpa | ||||||||||||
| red paint | culture-mythology | kalnga | unknown | WW | %kalnga | murtu red o. mixed with fat | murtu red o. mixed with fat | |||||||||||
| resin | resina, brea, copal | resina, brea, breu | subsistence tool | tyikala | loan | Jingulu | WW | %tyikala | ||||||||||
| salt | sal | sal | food | karang | inheritance | WW | %kerrela | |||||||||||
| shelter (native) | other | mangkaya | inheritance | |||||||||||||||
| song (generic) | canción, canto | canção | culture-mythology | tyunpa | loan direction unknown | WW | %tyunpa | |||||||||||
| song (for entertainment) | culture-mythology | tyunpa | loan direction unknown | |||||||||||||||
| spear | lanza | lança | subsistence tool | karna | inheritance | WW | %karna | milarrang with bamboo/reed | milarrang with bamboo/reed | |||||||||
| spear (fighting) | subsistence tool | nguni | loan | Wardaman | WW | %ngone | ngone spear | |||||||||||
| spear (fishing) | subsistence tool | missing | ||||||||||||||||
| spearthrower | subsistence tool | warlmayi | inheritance | WW | %walmayi | |||||||||||||
| speartip | subsistence tool | yingka | loan | Jaru | WW | %yingka | ||||||||||||
| string (from hair) | culture-material | wirrityi | loan | Jaru | WW | %wirrityi | ||||||||||||
| string (from vine) | culture-material | murntiri | unknown | WW | %murntiri | |||||||||||||
| sugar | acculturation | warrayal | semantic shift | from sand | ||||||||||||||
| tea | food | tyirliny | unknown | WW | %nalitya | also nalitya | also nalitya | |||||||||||
| tobacco (European) | narcotics | walayarra | loan direction unknown | |||||||||||||||
| tobacco (native) | narcotics | tyarrinyngarna | inheritance | cave-dweller, a variety | complex | cave-dweller, a variety | ||||||||||||
| spirit child | culture-mythology | wipilirri | missing | Miriwung | WW | %wipiliri | ||||||||||||
| wax | cera | cera | other | tyikala | loan | Jingulu | WW | %tyikala | perhaps proto beeswax | perhaps proto beeswax | ||||||||
| white paint | culture-mythology | yatu | inheritance | |||||||||||||||
| windbreak | other | purtun | loan | Jaru | ||||||||||||||
| yandy (n) | culture-material | missing | ||||||||||||||||
| school | escuela | escola | acculturation | missing | ||||||||||||||
| net | subsistence tool | missing | ||||||||||||||||
| bottle | botella | garrafa | acculturation | missing | ||||||||||||||
| paper | papel | papel | acculturation | mirlimirli | loan | Mantharda | WW | %milimili | via other lgs; also pakarli 'paperbark' | |||||||||
| corpse | food | linytyarr | unknown | |||||||||||||||
| chicken | gallina | galinha | acculturation | kukkuk | unknown | onomatapoeic coining | ||||||||||||
| tree coffin | culture-mythology | missing | ||||||||||||||||
| clothing | ropa | roupa | culture-mythology | wapaapa | loan | Wambaya | WW | %wapawapa | with semantic shift Wam. Wapa 'skin' cf. Gurindji and other languages warrpa 'bat's wing' | |||||||||
| skirt | falda, saya, fustan, pollera | saia | culture-material | tyina-tyina | loan direction unknown | cf. tyina foot many Pny lgs | ||||||||||||
| shoes | zapatos | sapatos | dress | tyamana | semantic shift | <foot | ||||||||||||
| medicine | narcotics | missing | lamparr2 is a plant | |||||||||||||||
| earth oven | food | KURRKU | Inheritance | WW | %kurrku | |||||||||||||
| policeman | polícia | policía | acculturation | munungku | loan | Jaminjung | WW | %munungku | string, semantic shift | |||||||||
| cat | gato | gato | acculturation | ngatyukayin | unknown | |||||||||||||
| gun | arma, escopeta | espingarda, fusil | acculturation | turlkkatyi | inheritance | bang + SUFF | complex | |||||||||||
| hat | sombero | chapéu | dress | murrkartu | loan | Jaru | ||||||||||||
| thatch/roof | crisneja | palha, caraná | culture-material | kantata | unique | |||||||||||||
| rope/string | mecate, cuerda, soga | corda | culture | muntiri | unique | |||||||||||||
| bottom grinding stone | manufacture | jikurnu | loan | |||||||||||||||
| digging stick | subsistence tool | kiyarri | inheritance | |||||||||||||||
| winnow | aventar, tirar (sementes) | joeirar | manufacture | jarlangup yuwa- | unique | |||||||||||||
| top grinding stone | metate, mano; piedra de moler | metate, mano | manufacture | marang | loan | |||||||||||||
| boomerang/throwing stick (generic) | subsistence tool | kurrupartu | loan | |||||||||||||||
| spearthrower | subsistence tool | warlmayi | inheritance | |||||||||||||||
| spear | lanza | lança | subsistence tool | mirlarrang | loan | Jaminjung | ||||||||||||
| house | other | marru | loan |
| Current Population (speakers) | Former Population Estimate | Subsistence Preference | Density | Sedentism | Ecotome | Marriage Pattern | Notes | Source |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| medium | HG | medium | mobile | no |