Language | Orthographic Form | Phonemicized Form | Gloss as in Source | Etymology Code | Proto-Form | Proto-Language | Loan Source | Wanderwort Status | Etyma Set | Etymology Notes | General Notes | Source |
---|
Language | Orthographic Form | Phonemicized Form | Gloss as in Source | Etymology Code | Proto-Form | Proto-Language | Loan Source | Wanderwort Status | Etyma Set | Etymology Notes | General Notes | Source |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Achagua | íireri | íireri | inheritance | See Language page | ||||||||
Aché | pɨče | inheritance | See Language page | |||||||||
Aguaruna | bukunát | bukunat | inheritance | See Language page | ||||||||
Akawaio | iiguukka, giiuukka | i'guʔka, guiʔ'ka | inheritance | Akawaio-Pemon | See Language page | |||||||
Andoke | -ma' | -maʔ | unique | See Language page | ||||||||
Arabana | puntha- | inheritance | ||||||||||
Araona | bibi | Means to suck sugar cane. To suckle/nurse is soso-a. | See Language page | |||||||||
Ashuar | mukunpatin | mukunpatin | See Language page | |||||||||
Ayoreo | u'kuʔ | Lit. 'nurse (suck milk). To s. honey or a liquid is i'peseʔ; u'muna (05.480); 'one that sucks much' is are'ko-n̥ai; are'ko-n̥a. See 'sexual intercourse' 04.670; 'prostitute' 19.720. | See Language page | |||||||||
Baniwa | péro, tsóotso | péro, tsóotso | unknown; inheritance | widespread onomatopoeic forms w/ tso, tsu | See Language page | |||||||
Barasano | ũ'hṹ-, udí- | ũ'hṹ-, udí- | See Language page | |||||||||
Bardi | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Bará | u'u | See Language page | ||||||||||
Barí | tuu aɨgsadyĩ; dada | Means 'to suckle'. Colombia: ʔog'saynə. | See Language page | |||||||||
Baure | hi-'ko- | hi-'ko- | inheritance | See Language page | ||||||||
Big Smokey Valley Shoshone | mu-pici”, mu-picih, pici”, picih | inheritance | ||||||||||
Bora | nʸoʔ-nʸo, nʸoíʔ-kʰʸ (milk), pʰɨ́ʔxa (caramels), ɨɨ́ʔa, tsʰɨɨ́ʔi (the juice out of somethin) tsʰoóʔkʰo (something dry into mouth) | nʲoʔ-nʲo, nʲoíʔ-kʰʲ (milk), pʰɨ́ʔxa (caramels), ɨɨ́ʔa, tsʰɨɨ́ʔi (the juice out of somethin) tsʰoóʔkʰo (something dry into mouth) | unknown | See Language page | ||||||||
Bunuba | [missing] | missing | ||||||||||
Burarra | bunyja | loan | Yolngu | |||||||||
Cahuilla | -chung- | inheritance | S&H 1979 | |||||||||
Camsa | xobkuakuajána | xobkuakuajána | See Language page | |||||||||
Candoshi-Shapra | kamópshĭmaama | kamópʃĭmaama | unique | See Language page | ||||||||
Canela | ree; c̷wa | Latter form also means 'bathe' 04.690. *Jê form is *re; rer. | See Language page | |||||||||
Carapana | 'ṹpṹ-, 'ṹpṹ- | 'ṹpṹ-, 'ṹpṹ- | See Language page | |||||||||
Carijona | isusukarɨ | inheritance | See Language page | |||||||||
Cavineña | soso-ya; sobi-ya; c̷eo-ya; robi-ya; soso-soso-ya (The latter two, robi-ya and soso-soso-ya, specifically mean "suckle") | soso-ya; sobi-ya; čeo-ya; robi-ya; soso-soso-ya | inheritance | See Language page | ||||||||
Cayuvava | kɨmɨ; kɨmɨ-ru | The latter is 'to suckle'. | See Language page | |||||||||
Central Aymara | ch´amsuña | čˀamu-ɲa | See Language page | |||||||||
Central Sierra Miwok | ko/j-pa- | inheritance | ||||||||||
Cha'palaa | 'miš-nu | See Language page | ||||||||||
Chemehuevi | picy (suck, suckle) | inheritance | ||||||||||
Chipaya | itš | To suckle is tˀit-š. | See Language page | |||||||||
Chiriguano | -pɨte; (a)ere | inheritance | See Language page | |||||||||
Chorote, Iyojwa'ja | -c̷oweʔ ~ -c̷yuweʔ | See Language page | ||||||||||
Chumash Barbareno | 7axsjut'en “suck.in”, 7axt'utun (of bees, B78) | unknown | Wash 2001:166 | |||||||||
Chumash Cruzeno | tipaLjet “yo chupo” | unknown | JPH | |||||||||
Chumash Ineseno | oxt'oy “suckle” | unknown | A 257 | |||||||||
Chumash Obispeno | quLhup7u | unknown | JPH | |||||||||
Chumash Ventureno | ckutet “he sucks” | inheritance | Harrington 1974:9 | |||||||||
Chácobo | c̷opaʔa- | c̷opaʔa- | loan | Span/Port | See Language page | |||||||
Cocopa | sucu/k; pily, piS (baby); Su:x (a straw) | loan into protolanguage | ||||||||||
Cofán | sutsaye | sɯtsaijɛ | phonemic transcriptions are ESTIMATIONS | See Language page | ||||||||
Comanche | mubI tsoo7nitY | loan | ||||||||||
Cubeo | neneñʉ; nuñʉ; teyʉ; viviyʉ | nenejɨ; nujɨ; tejɨ; vivijɨ | unique; inheritance | See Language page | ||||||||
Cuiva | tsutsúba | chupar, suck | Huber & Reed 1992:364 | |||||||||
Cupeño | chum-in | [tʃumin] | inheritance | |||||||||
Desano | mími-ri | mími-ɾi | inheritance | See Language page | ||||||||
Dhangu | buny'tjun | inheritance | ||||||||||
Dhuwal | [missing] | missing | ||||||||||
Dhuwala | [missing] | missing | ||||||||||
Diyari | tjumpurkata | inheritance | ||||||||||
DiyariREU | tjumpurkata | inheritance | ||||||||||
Djambarrpuyngu | [missing] | missing | ||||||||||
Djapu | [missing] | missing | ||||||||||
Djeoromitxi | u | u | See Language page | |||||||||
Djinang | nuki-ji | unknown | ||||||||||
Dâw | çũnh’ | cũɲ' | inheritance | See Language page | ||||||||
Epena | sõ- | See Language page | ||||||||||
Ese Ejja | toxo-iši-; toxo- | inheritance | See Language page | |||||||||
Ese Ejja/Huarayo | bibi-kwe; iši- (Girard 1971) | bibi-kwe; iši- | See Language page | |||||||||
Eñepa | -ɨkamuhkə- (IDS) | -ɨkamuhkə- (IDS) | unknown | See Language page | ||||||||
Gabrielino | wi:ko7 “chupar” | unknown | ||||||||||
Gajirrabeng | joong | inheritance | ||||||||||
Gooniyandi | [missing] | missing | ||||||||||
Guayabero | suw | inheritance | Proto-Guahiban | See Language page | ||||||||
Gupapuyngu | [missing] | missing | ||||||||||
Gurindji | nyuk paya- | unique | ||||||||||
Hodï | luhlu | ʰluʰluwe | unique | See Language page | ||||||||
Huambisa | mukunatsa | mukunatsa | See Language page | |||||||||
Hup | ʔaj’-, ʔun' | ʔaj’-, ~ʔud' | unknown; inheritance | See Language page | ||||||||
Ignaciano | #NAME? | Also -čučuhika; -'ahika, to suckle. | See Language page | |||||||||
Iipay 'Aa | chepesii | [ʧəpəˈsiˑ] | loan into protolanguage | |||||||||
Ingá | ubsii | ubsii | See Language page | |||||||||
Iquito | sipɨɨni | sipɨɨni | inheritance | See Language page | ||||||||
Jabirr-Jabirr | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Jaru | [missing] | missing | ||||||||||
Jawi | inibi ŋamarna | inibi ŋamarna | semantic shift | |||||||||
Kabiyari | t̪ut̪u | t̪ut̪u | See Language page | |||||||||
Kaingang | ũnh ũnh he (onomatopoeia?) | ʔũɲ-ʔũɲ he; ũɲ ũɲ hɛ; kãhun | See Language page | |||||||||
Kakataibo | ʔoɲoka-ti | c̷ukuka-ti 'to suck' in Shambuyaco and Pintayo. *Panoan *ʔoyo-. | See Language page | |||||||||
Kakua | húbʔ | unique | See Language page | |||||||||
Karajarri | djam bunja | unknown | ||||||||||
Karajá | tɔ | See Language page | ||||||||||
Kariña | susùka | susuhka | slurp, suck | Courtz 2007:373 | ||||||||
Karitiana | nẽ´õm | nẽʔõm | unknown | See Language page | ||||||||
Katukina | koko- | See Language page | ||||||||||
Kawaiisu | chohmi- | inheritance | ||||||||||
Kija | jung | inheritance | ||||||||||
Kiliwa | sip, siip, ch-phuup | loan into protolanguage | ||||||||||
Kitanemuk | cung | inheritance | ||||||||||
Kokama | tsuhuana | tsuwana | unique | See Language page | ||||||||
Koreguaje | viimʉ | biimʉ | inheritance | See Language page | ||||||||
Kotiria | ~wibi | w˜ĩmĩ | inheritance | E-W Tuk | See Language page | |||||||
Kwazá | kunũ-, ñũñũ- ('suckle) | kunũ-, ñũñũ- ('suckle) | See Language page | |||||||||
Lake Miwok | c'um- | inheritance | ||||||||||
Lengua | #NAME? | See Language page | ||||||||||
Lokono | soroton | soɾoton | suck | Pet 1987:373 | ||||||||
Luiseño | hi:pa~i | inheritance | Elliott | |||||||||
Maca | -tufix ~ -ɬufix | See Language page | ||||||||||
Macaguan | susbʉ́ | susbʉ́ | inheritance | Proto-Guahiban | See Language page | |||||||
Maidu | du/\t | unknown | ||||||||||
Maihiki | nucuyi | nukuji | inheritance | See Language page | ||||||||
Makuna | udi-re (with a straw or something similar); ũju-re (esp. Breast milk) | udi-ɾe; ĩxu-ɾe | unknown | See Language page | ||||||||
Makushi | yuʔna (IDS) | yuʔna (IDS) | unknown | See Language page | ||||||||
Malyangapa | [missing] | missing | ||||||||||
Mangala | kurna | unknown | ||||||||||
Mapoyo | cayatanma-ri | kajatanma-ri | See Language page | |||||||||
Mapudungun | fočiθɨ | Ranquel form is voči- ~ woči-. | See Language page | |||||||||
Matses | chish | tʃiʃ | unknown | See Language page | ||||||||
Minica Witoto | hanó-de, čičo-de, dʒibá-de | hanó-dɛ, čičo-dɛ, dʒibá-dɛ | See Language page | |||||||||
Miriwung | joong | inheritance | ||||||||||
Mithaka | [missing] | missing | ||||||||||
Mocoví | n-ḳoʔgoʁo-git | Lit. '3p actor-suck-coming towards'. | See Language page | |||||||||
Mojave | apith= | loan | ||||||||||
Mosetén-Chimané | c̷iʔ'yi | See Language page | ||||||||||
Movima | čulum-na | tʃulum-na | See Language page | |||||||||
Mudburra | mukbiji | |||||||||||
Mudburra | muk warnda | unique | ||||||||||
Muinane | gééne-ʔi (fruit), múginɨ-ʔi (milk) | gέέnɛ-ʔi (fruit), múginɨ-ʔi (milk) | See Language page | |||||||||
Muisca | bchuchysuca | βʂuʂɨsuka | See Language page | |||||||||
Murui Witoto | jarode (rapidamente), jaconote (lentamente), dʒiba-de (fruit) | harodɛ (rapidamɛntɛ), hakonotɛ (lɛntamɛntɛ), dʒiba-dɛ (fruit) (B83) | inheritance/Witoto | See Language page | ||||||||
Mutsun | huSYlu “sucks” | unknown | O77:83 | |||||||||
Nadëb/Roçado dialect | i-pɔh, ta̱-tu̱: | unique | See Language page | |||||||||
Napo Lowland Quichua | tsungana | tsungana | See Language page | |||||||||
Ngamini | tapayi | inheritance | ||||||||||
Ngandi | dhing'dhing'dhu | inheritance | ||||||||||
Ngarluma | binyja(-lgu)[future -ru] | |||||||||||
Nheengatu | pitera | pitera | inheritance | See Language page | ||||||||
Nhirrpi | [missing] | missing | ||||||||||
Nimanburru | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Ninam | ɨkɨka (EM72) | ɨkɨka | inheritance | See Language page | ||||||||
Nisenan | jom (as shaman) | loan into protolanguage | ||||||||||
Nivaclé | -fin-čˀe; -fin-šam | suck; suck | https://ids.clld.org/ | |||||||||
Northern Emberá | thãnsói | thãnsói | See Language page | |||||||||
Northern Mangarla | kurna | |||||||||||
Northern Nyangumarta | yulurr-pini (V3) | unknown | ||||||||||
Northern Sierra Miwok | cu:tu-, | inheritance | ||||||||||
Nukak | ɸiibʔ3 | doubtful loan | Tukanoan: Wanano wĩmĩ; Cubeo vivi | See Language page | ||||||||
Nyangumarta | nguma-rna | unknown | ||||||||||
Nyikina | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Nyulnyul | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Nɨpode Witoto | dʒidʒó-de, moní-de, mugú-de | dʒidʒó-dɛ, moní-dɛ, mugú-dɛ | See Language page | |||||||||
Ocaina | tsoonhñ..o; goon | tsõõʔɲ:o; gõõ | unknown | loan or onomatopoeia? | See Language page | |||||||
Paakantyi | ḏundi-la- | unique | ||||||||||
Paraguayan Guaraní | pɨte; kaᵐbu | See Language page | ||||||||||
Pemon | kuka, kuchika, kukuma, yuna (A1981); iku'ka (M2000) | kuka, kutʃika, kukuma, dʒuna (A1981) | inheritance | N Amaz subgroup | See Language page | |||||||
Piapoco | isidùaca, bèrùaca, sùsùaca | isidùaka, bèrùaka, sùsùaka | See Language page | |||||||||
Piaroa | rahádɨ'ɨh | rahádɨɁɨh | unknown | See Language page | ||||||||
Pilagá | ne-kʔowoḳ | Cf. 'kiss' 16.290. | See Language page | |||||||||
Pirriya | [missing] | missing | ||||||||||
Pitta-Pitta | punhtha | inheritance | ||||||||||
Plains Miwok | cujmu- | inheritance | ||||||||||
Playero | tsu-tsúba | See Language page | ||||||||||
Puinave | [-sɨk] | sɨk | unique | See Language page | ||||||||
Pumé | chĩã | See Language page | ||||||||||
Páez | chanchaá, pechanch, yoi | tʃantʃaá, petʃantʃ, yoi | See Language page | |||||||||
Qawasqar | c̷eptsas | Also Ag records c̷afakso. Bo records c̷afala for Central QWS. Cf. 'drink' 05.130. | See Language page | |||||||||
Quechua Ayacuchano | soqoy | soqoj | See Language page | |||||||||
Resígaro | soo?-khú | sooʔ-kʰú | inheritance | similar forms shared with Bora and other languages; onomatopoeic | See Language page | |||||||
Rirratjingu | [missing] | missing | ||||||||||
Ritharrngu | warnggun | unknown | ||||||||||
Salinan M | *e:tc'o/i | * I think means reconstructed from Sitjar transcription | unknown | Mason 1918:140 | ||||||||
Sanapaná/Dialect Angaité | ankatakponki yimin | Means to suck up water. | See Language page | |||||||||
Sanapaná/Dialect Enlhet | nempetsesma | See Language page | ||||||||||
Sanumá | ususa, ukuka (EM72) | ususa, ukuka | inheritance | See Language page | ||||||||
Secoya | so'suye | sõʔ'sujɛ | See Language page | |||||||||
Selknam | čètˀe-r | Cf. 'breast' 04.410. | See Language page | |||||||||
Seri (Comcaac) | ccotz | unknown | ||||||||||
Serrano | cu:ng | inheritance | ||||||||||
Shipibo-Konibo | oyo-ti; koko-ti | See Language page | ||||||||||
Sikuani | tsu-tsúne (tsu-tsúba - plur.) | inheritance | Sik-Cuiva-Playero group | See Language page | ||||||||
Siona | zu'nzuji, chuchuji | zuʔnzuhi, tʃutʃuhi | unknown | possible loan? onomatopoeia | See Language page | |||||||
Siriano | bĩʔ'bĩ- | bĩʔ'bĩ- | See Language page | |||||||||
Sirionó | kiamu; siite | kiamu; siite | unique | See Language page | ||||||||
Southern Pastaza Quechua | tsungana | tsungana | See Language page | |||||||||
Southern Sierra Miwok | jymo:-t- | unknown | ||||||||||
Southern Ute | so”o”7mi | inheritance | ||||||||||
Suyá | kasosóyo | kasosójo | See Language page | |||||||||
Sáliva | lluhlluhajaha, lluwagajaha | ʤuʔʤuʔahaʔa, ʤuwagahaʔa | unknown | See Language page | ||||||||
Tacana | čočo-ke; ðibi- | The latter refers to sucking an object, such as an orange. | See Language page | |||||||||
Tanimuca | biʔ'bi ri'ka; u'ku ri'ka | biʔ'bi ri'ka; u'ku ri'ka | inheritance | See Language page | ||||||||
Tatuyo | 'ũpũ- | 'ũpũ- | See Language page | |||||||||
Tikuna | nü3-5xü; nü2tu5xu3 (A58) | nɨʔɨ, nɨtuʔu | unique | See Language page | ||||||||
Tinigua | tsitsi (I suck) | See Language page | ||||||||||
Toba | n-apigoḳ; lʸip | The first form also means 'kiss' 16.290. | See Language page | |||||||||
Trinitario | #NAME? | Also -mičruko; -mičreko. Also imiohko. 'To suckle' is -ohko. | See Language page | |||||||||
Trumai | (ha) xom; (ha) xopla | (ha) xom; (ha) xopla | unique | See Language page | ||||||||
Tukano | uhû | uhû | inheritance | E Tuk | See Language page | |||||||
Tuyuka | ũ'pũ | ũ'pũ | See Language page | |||||||||
Tümpisa Shoshone | jungwyh, junguh | inheritance | ||||||||||
Waikhana | ĩʔ'bĩ-, wiʔ'bĩ- | ĩʔ'bĩ-, wiʔ'bĩ- | See Language page | |||||||||
Waimaja | ṹᵽṹ | ṹɸṹ | See Language page | |||||||||
Walmajarri | runyma- | unknown | ||||||||||
Wangkayutyuru | yuntha- | unique | ||||||||||
Waorani | wi õ | unique | See Language page | |||||||||
Wapishana | suẓukʰa-n | suẓukʰa-n | inheritance | Proto North Arawak | See Language page | |||||||
Wappo | 7ot'-shi7 | inheritance | E1993 | |||||||||
Wari | šok; šak | ʃok; ʃak | Respectively: 'to nurse; to suck (e.g., candy)'. | See Language page | ||||||||
Warrwa | rung+ XXgl ache | rung+ | inheritance | |||||||||
Washo | -a/la7 | unknown | J1958:204 | |||||||||
Waurá | utaka | utaka | unknown | See Language page | ||||||||
Wayampi | #NAME? | #NAME? | unique | See Language page | ||||||||
Wayana | sukma | sukma | inheritance | See Language page | ||||||||
Wayuu | atuʔľa | Also means 'kiss, suckle'. Also refers to the 'sucking' of sickness from the body by the 'piache'. Also atɨyɨɨ'ľa, refers to the babe suckling, or to sucking an orange. Also ohoʔľu'ha, refers to sucking a candy or a seed. | See Language page | |||||||||
Western Mono | pitsi- | inheritance | ||||||||||
Wichí Lhamtés Güisnay | hi'c̷ehi | See Language page | ||||||||||
Wintu | c'uje | inheritance | ||||||||||
Wubuy | lhangan-dhirra | inheritance | ||||||||||
Yabarana | ehne ʝas'no:poli (yo chupo) | See Language page | ||||||||||
Yagua | tiriy | tirij | unique | See Language page | ||||||||
Yaminahua | koko-kĩ | See Language page | ||||||||||
Yan-nhangu | [missing] | missing | ||||||||||
Yandruwandha | ibaiba, marnangarika, pardaparda | unique | ||||||||||
Yanomam | ususa (EM72) | ususa | inheritance | See Language page | ||||||||
Yanomami | wapumɨaɨ, ikikimou | wapumɨaɨ, ikikimou | inheritance | See Language page | ||||||||
Yarluyandi | tjipa- | unique | ||||||||||
Yavapai | chthpa^li “suck, chew (cud)” | unknown | ||||||||||
Yavitero | ľ̥iya (also 'drink') | ľ̥ija (also 'drink') | See Language page | |||||||||
Yawarrawarrka | tjumpurkari | inheritance | ||||||||||
Yawuru | djonj | jony | inheritance | |||||||||
Yine | haši-ča | Means to suckle. Also hačiča. *Piro-Apuriná form is *ha'si-ta. | See Language page | |||||||||
Yokuts Yowlumne | c'abbo: “to suck at” | inheritance | N1964 | |||||||||
Yuhup | ʔũn' | ~ʔud' | inheritance | See Language page | ||||||||
Yuki | 7oT'-, 7oT'e | inheritance | S&S1984 | |||||||||
Yukpa | saipómako, saisie, saisiye, suipak, suvine, suvini, éinata, emata, noporano | See Language page | ||||||||||
Yukuna | i'irakaje | iʔirakahe | inheritance | See Language page | ||||||||
Yuma | cato/q H4:22; api/s (suckle) H4:23 | unknown | ||||||||||
Yuruti | 'ṹpũ-, 'ũpũ- | 'ṹpũ-, 'ũpũ- | See Language page | |||||||||
Záparo | sup+nu | supɨnu | See Language page |
Language |
---|