| Bankalachi Toloim |
too'-kăl 211; du-gal (K1907) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Big Smokey Valley Shoshone |
tukanih “night, dark” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Cahuilla |
tukmiyat |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
S&H 1979 |
| Central Sierra Miwok |
kawy:/l- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Chemehuevi |
tuwa/n(u) “night-time” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Chumash Barbareno |
s-ulkuw |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:118 |
| Chumash Cruzeno |
laXimaj |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
JPH |
| Chumash Ineseno |
ulkuw |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:118 |
| Chumash Obispeno |
L-tyimi |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:119 |
| Chumash Ventureno |
ulkuw |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Klar 1977:118 |
| Cocopa |
cnyam “to be night” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Comanche |
tukaanI |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Cupeño |
tukmu-t |
[tukmut] |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Esselen |
tomani-s |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Shaul 1995 |
| Gabrielino |
yaw- (yawke “at night”); yawket “la noche” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Iipay 'Aa |
hunn, kuhunn |
[xʊn], [kʊˈxʊn] |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kawaiisu |
tugwa-nu |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kiliwa |
tiiy |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kitanemuk |
tuka |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Lake Miwok |
ka/wul |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Luiseño |
tu:ku-mi-t |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Maidu |
po/ |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mojave |
tiinyam= |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mutsun |
muruT |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
O77:21 |
| Nisenan |
po:, po:ho |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Paiute |
[toqaano “night time” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Thornes 03:45 |
| Northern Sierra Miwok |
kawy:l-y- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Plains Miwok |
kawyl |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Salinan A |
smA/khai (A), |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Salinan M |
cmAkHa:/i |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
Mason 1918:133 |
| Seri (Comcaac) |
iha/moc |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Serrano |
atu:k; tu:k |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Paiute |
tugwa-S |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Sierra Miwok |
kawyHl- |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Southern Ute |
tugwanatY |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tübatulabal |
tukal, tuukal, tuukit |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tümpisa Shoshone |
tukwanni, tukwawani |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wappo |
7u/chu:a7 |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Washo |
da-pauwit |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
K311 |
| Western Mono |
togawa/no “night-time” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wintu |
cipi |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yavapai |
hipa_:m “at night” |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yokuts Palewyami |
toyon |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
K 1963 |
| Yokuts Yawdanchi |
tHoyono |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
K07:243, G64 |
| Yokuts Yowlumne |
toy'no7 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
Golla 1964 |
| Yuki |
na,k, nok “dark, night” |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
S&S1984 |
| Yuma |
ti:nya:m “to be night” H4:21 |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Baniwa |
déepi |
déepi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Carijona |
koko |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Cubeo |
ñami |
ɲami |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Dâw |
çêm |
cem |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Desano |
jã'bĩ́ |
jã'bĩ́ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Eñepa |
sɨpaawə |
sɨpaawə |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Hodï |
tikwə'to |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waorani |
woyowotæ̃ |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Hup |
j'ǝ́b |
ɟ’ə́b |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kakua |
|
ʧēj |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Makushi |
ewaron (SIL) |
ewaron (SIL) |
|
inheritance |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
|
See Language page |
| Nheengatu |
pituna (from piʃuna=black) |
pituna (from piʃuna=black) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ninam |
thəm tutu thehe, tɨte (EM72 "dark time") |
tʰəm tutu tʰehe, tɨte |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nukak |
|
t∫ei4 |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Maihiki |
ñami ja |
ɲami xã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Pemon |
warupue (A1981); waarüpö (M2000) |
waɾupue (A1981) |
|
inheritance |
|
|
N Amaz subgroup |
|
|
|
|
See Language page |
| Resígaro |
naapí |
naapí |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sanumá |
numi, luɨ (both EM72, "dark time") |
numi, luɨ (both EM72, "dark time") |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sikuani |
merawia (1) |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tariana |
déːpi, dépi |
déːpi, dépi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tukano |
ñámí |
ñámí |
|
inheritance |
|
|
E-W Tuk |
|
|
|
|
See Language page |
| Kotiria |
~yabi |
~jabi |
|
inheritance |
|
|
E-W Tuk |
|
|
|
|
See Language page |
| Yanomam |
tɨtɨ, rua (both EM72, "dark time") |
tɨtɨ, ɾua |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yanomami |
titi ha, titi (EM72 "dark time"), rua (EM72 "dark time") |
titi ha, titi, ɾua |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yukuna |
lapí |
lapí |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yuhup |
c'ǝb |
c'ǝb |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Arabana |
miljaru |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Bardi |
idanngurru |
idanngurru |
|
loan into protolanguage |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Bunuba |
maaningga |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Burarra |
ana-munya |
|
|
loan |
|
|
Yolngu |
|
|
|
|
|
| Dhangu |
munha |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Dhuwal |
gämuk |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Dhuwala |
munha |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Diyari |
thinka |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| DiyariREU |
wongani |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djambarrpuyngu |
gämuk |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djapu |
munha |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Djinang |
maliri |
|
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gajirrabeng |
merdbem |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gooniyandi |
maningga |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gupapuyngu |
munha |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Gurindji |
kaputa |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Jaru |
munganja |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Karajarri |
ngatura |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Kija |
mentewe |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Malyangapa |
tonka |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mangala |
yurra |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Miriwung |
ngayidgeng |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mithaka |
[missing] |
|
|
missing |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mudburra |
kurulala |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Mudburra |
kurulala |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngamini |
wongamu |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngandi |
gurnmuk |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngarluma |
thunthu |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ngumbarl |
ngoomberra, ngoora weedee, ngoombereeda |
<ngoomberra, ngoora weedee, ngoombereeda> |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nhirrpi |
marri |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nimanburru |
ŋimber |
ŋimber |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Mangarla |
yurra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Northern Nyangumarta |
yutakata |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nyangumarta |
4134 |
|
|
loan |
|
|
Pilbara |
|
|
|
|
|
| Nyikina |
bayin |
bayin |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Nyulnyul |
ngimbir |
ngimbir |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Paakantyi |
kailka |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Pirriya |
miila |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Pitta-Pitta |
mirtikarra |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Rirratjingu |
ga:muk, munha |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ritharrngu |
makarl |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Walmajarri |
pukanyja |
|
|
loan |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wangkayutyuru |
kuntuma (kuntunga?) |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Warrwa |
ngo:rra |
ngo:rra |
|
loan into protolanguage |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wubuy |
wuurn |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yan-nhangu |
munha |
|
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yandruwandha |
mabumabu, milyaru |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yarluyandi |
palkara |
|
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yawarrawarrka |
miljaru |
|
|
loan |
|
|
Arabana? |
|
|
|
|
|
| Yawuru |
ngurra |
ngurra |
|
loan into protolanguage |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Achagua |
táaje |
táaje |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Piapoco |
catá |
katá |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kabiyari |
néápi |
néápi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yavitero |
yaľ̥i-na |
jaľ̥i-na |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Bare |
hebiña |
hebiña |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wapishana |
wamarɨtʰan; marɨtʰa-ʔu |
wamarɨtʰan; marɨtʰa-ʔu |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Mandawaka |
daimijáwi |
daimijáwi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wayuu |
|
hawai |
|
|
|
|
|
|
|
|
Means 'by night'. Also ai. |
See Language page |
| Paresi |
xatini (n.); makene, makiya (advs.) |
ʃatini (n.); makene, makija (advs.) |
|
unique; unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ignaciano |
|
yati |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Trinitario |
|
yoti |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Baure |
yoto'e-ṛ̌ |
joto'e-ṛ̌ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waurá |
yiyawa |
jijawa |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Arutani |
tose |
tose |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sape |
useyna |
useyna |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Cha'palaa |
|
'ke-pe |
|
|
|
|
|
|
|
|
Cf. 'moon' 01.530. |
See Language page |
| Bora |
pʰexkʰo |
pʰɛxkʰo |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Muinane |
ɸúkku |
ɸúkku |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Akawaio |
eeewarbö |
eɛwarbö |
|
inheritance |
|
|
Pemongan |
|
|
|
|
See Language page |
| Apalai |
koko |
koko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wayana |
koko |
koko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tiriyó |
koko (at night) |
koko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Makiritare |
čomomɨ̄dɨ (IDS); chomomü:dü (KH) |
tʃomomɨ:dɨ |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Mapoyo |
ko'ba |
ko'ba |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wai Wai |
kosope |
kosope |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waimiri Atroari |
kyky |
kɨkɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yabarana |
|
koh'paje |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yukpa |
|
koko |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kalapalo |
koko |
koko |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Muisca |
za |
tʂa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Barí |
|
sɨ̃ɨ̃ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Colombia: baygdaninə, means 'dark, dirty'. |
See Language page |
| Northern Emberá |
dimísi |
dimísi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Epena |
|
pʰãri'kʰua |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Guayabero |
|
madói |
|
inheritance |
|
|
Proto-Guahiban |
|
|
|
|
See Language page |
| Macaguan |
merí(o) |
meɾí(o) |
|
inheritance |
|
|
Proto-Guahiban |
|
|
|
|
See Language page |
| Cuiva |
|
médawi, médiwi |
noche, night |
|
|
|
|
|
|
|
|
Huber & Reed 1992:68 |
| Cofán |
cose |
kosɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
phonemic transcriptions are ESTIMATIONS |
See Language page |
| Taushiro |
i´chia |
iʔʃia |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Páez |
cus |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tikuna |
chütaxũ [2, 5, 2] |
tʃɨtaʔɨ̃ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Urarina |
hamunaa |
hamuna: |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Camsa |
ibéta |
ibéta |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Andoke |
hʌ'-pʌʌ́ (lit. "big time") |
hʌʔ-pʌʌ́ (lit. "big time") |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Pumé |
ngẽnẽ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Puinave |
sai |
sai |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Máku |
i:kisu |
i:kisu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Warao |
ima (darkness, night) |
ima (daɾkness, night) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ashuar |
káshi |
kaʃi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Huambisa |
suwe |
suwɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Aguaruna |
káshi |
káʃi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nadëb/Roçado dialect |
|
ɟǝm |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nadëb/Rio Negro dialect |
|
ɟǝm |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Matses |
inchësh |
intʃɨʃ |
|
unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kakataibo |
|
i'mɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
*Panoan *yamɨ[CV] with related meanings 'yesterday, tomorrow, dark'. |
See Language page |
| Katukina |
|
yame |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Shipibo-Konibo |
|
yamɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
'Midnight' is yamɨ počinikõ. |
See Language page |
| Yaminahua |
|
βakiš; mã yamɨ-a |
|
|
|
|
|
|
|
|
Respectively: 'dark; has become night'. |
See Language page |
| Chácobo |
βakiča |
βakiča |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yagua |
nupora |
nupora |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ingá |
tuta |
tuta |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Napo Lowland Quichua |
tuta |
tuta |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Quechua Ayacuchano |
tuta |
tuta |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Piaroa |
yodo |
jɤdɤ |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sáliva |
ãchiena 'at night' |
ãtʃiena 'at night' |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Bará |
|
jã'bĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Barasano |
~jabi |
~jabi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Carapana |
ñami |
ɲami |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Makuna |
~jabi |
~jabi |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Yuruti |
jã́bĩ |
jã́bĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waikhana |
jã'bĩ |
jã'bĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Siriano |
buúru, ñamí |
buúru, ñamí |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tanimuca |
dyã'bĩã |
ʎã'bĩã |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tatuyo |
jã'bĩ |
jã'bĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tuyuka |
yã'bĩ |
jãʔbĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Waimaja |
ñã́mĩ́ |
ɲã́mĩ́ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Koreguaje |
ñami |
ɲami |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Siona |
yami |
jami |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Secoya |
ñami |
nãmĩ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Karitiana |
nip, mõnh |
nip, mõɲ |
|
unknown; unknown |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kokama |
ɨpɨtsa |
ɨpɨtsa |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wayampi |
ɨpɨa |
ɨpɨa |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Aché |
|
čãwã |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Chiriguano |
|
pɨ̃tu |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Paraguayan Guaraní |
|
pɨhare |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sirionó |
isa; itonaru |
isa; itonaru |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kamayurá |
ɨpɨtun |
ɨpɨtun |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ocaina |
natyón |
natʲṍ |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nɨpode Witoto |
náï.ïo |
náɯ.ɯo |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Minica Witoto |
náï.(ï)o |
náɯ.(ɯ)o |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Murui Witoto |
naï.o(na) |
naɯ.o(na) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Iquito |
nin'ɨɨni; niínaqui ( dark + loc) |
nin'ɨɨni; niínaki (dark + LOC) |
|
inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Záparo |
ninya |
ninja |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wari |
šim |
ʃim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Araona |
|
sisa |
|
|
|
|
|
|
|
|
*Tacn form is *sisa. |
See Language page |
| Ese Ejja |
|
mekaxe |
|
inheritance; inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Ese Ejja/Huarayo |
sine-kwa; meka-xe (Girard 1971) |
sine-kwa; meka-xe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tacana |
|
ðiða |
|
|
|
|
|
|
|
|
apo-daso 'by night'; apo-apo 'dusk'. |
See Language page |
| Cavineña |
meta; čine-ho |
meta; čine-ho |
|
inheritance; inheritance |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Central Aymara |
aruma |
aruma |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Cayuvava |
|
daɨ; 'a-raɨ ~ 'arau; 'yaraɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Also means 'dark, cloudy' 01.620. |
See Language page |
| Itonama |
|
yumani |
|
|
|
|
|
|
|
|
'Midnight' is waskuhluhna yumani; 'last night' is kumani. |
See Language page |
| Kwazá |
hadeja |
hadeja |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Mosetén-Chimané |
|
c̷edʸẽ'dʸeʔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Movima |
i-mai-ni |
i-mai-ni |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Trumai |
šanixnis |
šanixnis |
|
unique |
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Kaingang |
kuty |
kutɨ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Canela |
|
-yĩyakʰrɛ |
|
|
|
|
|
|
|
|
*Jê form is *ɲĩ-ɲa-krɛ. |
See Language page |
| Suyá |
akamɔ |
akamɔ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Karajá |
|
ruu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Djeoromitxi |
hõĩka |
hõĩka |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Chipaya |
|
wen; ween |
|
|
|
|
|
|
|
|
Cf. 'dream' 04.620. Uru-J form is wiyani. |
See Language page |
| Mocoví |
|
pe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Pilagá |
|
'piʔyaḳ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Toba |
|
pe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Lengua |
|
athtaa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sanapaná/Dialect Angaité |
|
piɬasip |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Sanapaná/Dialect Enlhet |
|
aɬtaʔa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Wichí Lhamtés Güisnay |
|
hona-'c̷i |
|
|
|
|
|
|
|
|
Cf. 'darkness' 01.620; 'afternoon' 14.451. |
See Language page |
| Chorote, Iyojwa'ja |
|
axnax (f.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
Cf. 'darkness' 01.620; 15.630. |
See Language page |
| Maca |
|
naxaχ (m.) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Nivaclé |
|
tuɬ |
night |
|
|
|
|
|
|
|
|
https://ids.clld.org/ |
| Ayoreo |
|
de'haai |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Mapudungun |
|
pun̯ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ranquel form is pun. |
See Language page |
| Qawasqar |
|
aḳyawe |
|
|
|
|
|
|
|
|
Also means 'darkness' 01.620. Also yakapc̷ewe, which also means 'get dark'. Bo, Be, SpC record akyowe; Sk records kɬepe, which also means 'dark', for Central QWS. Hy records ako; Fi, Hy record yolape for South QWS. |
See Language page |
| Selknam |
|
x-è-ankˀn |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Tehuelche |
|
'tˀēnš |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
See Language page |
| Lokono |
olhika |
oɽika |
night |
|
|
|
|
|
|
|
|
Pet 1987:365 |
| Kariña |
koko |
koko |
night |
|
|
|
|
|
|
|
|
Yamada 2010:750 |